«افزایش تولید نفت هر کشوری فراتر از توافق اعضای سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) و توافق مشترک کشورهای عضو و غیرعضو اوپک، پشتیبانی عملی از تحریم آمریکا علیه ایران است.» این جمله را نخستین بار بیژن زنگنه، وزیر نفت در گفت‌وگو با خبرگزاری بلومبرگ و موسسه خبری پلاتس در روزهایی پایانی شهریورماه و پس از آن 2 بار دیگر در حاشیه نشست‌های هیئت دولت و حضور در کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی بیان کرد. وزیر نفت اگرچه در این گفت‌وگوها نامی از هیچ کشوری نیاورد، اما ناگفته پیداست که روسیه، عربستان و عراق پرچمدار افزایش تولید، برای جایگزین کردن نفت ایران هستند. کویت و امارات هم تولید خود را به ترتیب 98 هزار و 95 هزار بشکه در روز افزایش دادند.
1- روسیه بر مبنای تصمیم‌گیری نشست یکصد و هفتاد و یک (نوامبر و دسامبر 2016)، متعهد شده است 10 میلیون و 980 هزار بشکه برای متعادل کردن بازار، نفت تولید کند این کشور، بر اساس گزارش منابع ثانویه در ماه اوت، 11 میلیون و 590 هزار بشکه در روز نفت تولید کرده است، یعنی 610 هزار بشکه بیش از توافق. روسیه برای رسیدن به این رقم، از ذخیره‌سازی‌های خود برداشت کرده است. افزون بر این افزایش تولید، ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه نیز به‌تازگی در همایش انرژی ویک روسیه در مسکو در کنار محکوم کردن تحریم ایران، اعلام کرده است که این کشور آمادگی دارد روزانه 200 تا 300 هزار بشکه نفت بیشتر به بازار عرضه کند!!!
2- عربستان دیگر کشوری است که تولید خود را برخلاف تعهد اوپک افزایش داده است. این کشور بر اساس تصمیم نشست یکصدوهفتادویک اوپک متعهد شده است 10 میلیون و 580 هزار بشکه نفت تولید کند. گزارش منابع ثانویه اما نشان می‌دهد این کشور در ماه اوت، 10 میلیون و 401 هزار بشکه نفت تولید کرده که 343 هزار بشکه بیشتر از توافق این کشور است. این افزایش تولید هم به گواه آمار از ذخیره‌سازی‌های این کشور برداشته شده است. براساس گزارش موسسه جودی، ذخیره‌سازی‌های نفت خام عربستان در ماه ژوئیه با رسیدن به 229 میلیون بشکه به پایین‌ترین رقم در 9 سال گذشته رسیده است.
3- عراق، امارات و کویت دیگر کشورهایی هستند که تولید نفت خود را در ماه اوت بیش از تعهد توافق تولید کاهش داده‌اند. هر کدام از این کشورها براساس گزارش منابع ثانویه، تولید خود را به ترتیب 298 هزار، 98 هزار و 95 هزار و در مجموع 491 هزار بشکه در روز افزایش داده‌اند. بر اساس گزارش منابع خبری، عراق و روسیه در ماه‌های اخیر، تلاش کرده‌اند صادرات نفت خود را به اروپا افزایش دهند و تلاش عربستان این بوده است سهم بیشتری از بازار آسیا را از آن خود کنند. این در حالی است که طبق اعلام منابع ثانویه، تولید نفت ایران در ماه اوت، 213 هزار بشکه در روز کاهش یافته است.
4- ولیعهد عربستان، به‌تازگی اعلام کرده است: «به ازای هر بشکه نفتی که به‌تازگی از سهم ایران کم شده، 2 بشکه بیشتر صادر کرده‌ایم و حاضریم هر نوع تقاضا و سهم نفتی را که از ایران کم شده، تامین کنیم.» بیان این جمله با توجه به این که عربستان ظرفیت مازاد برای تولید ندارد بیشتر به یک بلوف می‌ماند. اگر غیر از این بود ملک سلمان با لحن تحقیر‌آمیز ازسوی ترامپ خطاب قرار نمی گرفت. ترامپ اخیرا خطاب به ملک سلمان اعلام کرده است: «بدون حمایت نظامی ما 2 هفته هم دوام نمی‌آورید.» تصور کنید کشوری با تولید بیش از 10 میلیون بشکه نفت این‌گونه در جهان تحقیر شود.
5- قیمت نفت هم اکنون در کانال 85 دلار برای برنت قرار دارد و آنچه سبب شد نمودار قیمت نفت صعودی باشد، تحت فشار قرار دادن ایران از سوی آمریکا و نگرانی از کمبود عرضه در بازار است. روسیه و عربستان و دیگران با همه کارشکنی‌ها نتوانستند از التهاب‌های بازار بکاهند. افزایش قیمت نفت نیز بدون تردید در این مقطع که انتخابات میان دوره‌ای کنگره آمریکا در پیش است، خوشایند ترامپ نخواهد بود. قیمت بنزین در آمریکا هم اکنون به نزدیک 4 دلار برای هر گالن در هاوایی رسیده است. میانگین هر گالن بنزین در ایالت‌های مختلف آمریکا، از حداقل 2 دلار و 50 سنت آغاز می‌شود.
6- تقاضا برای نفت، پس از پایان تعمیرات پالایشگاهی که در ماه اکتبر با رسیدن به 5 میلیون و 729 هزار بشکه به بالاترین رقم می‌رسد در ماه نوامبر و دسامبر افزایش می‌یابد، یعنی تقاضا برای نفت در ماه نوامبر و دسامبر به ترتیب یک میلیون و 790 هزار بشکه و یک میلیون و 66 هزار بشکه و در مجموع 2 میلیون و 856 هزار بشکه در روز افزایش می‌یابد. آیا عربستان، روسیه و آن دیگران قادر خواهند بود این افزایش تقاضا را در کنار حذف نفت ایران از بازار تامین کنند؟ بهترین گزینه برای پرزیدنت ترامپ آنگونه که کارشناسان بین‌المللی می‌گویند این است که دست از تحریم نفت ایران را بردارد.
منبع: از نفت چه خبر؟
