«همیشه در مذاکره با شرکت‌های آسیایی و اروپایی می‌گویم که با توجه به علاقه‌مندی شما برای سرمایه‌گذاری در صنعت پتروشیمی ایران، شما هم برای این حضور تلاش کنید و همیشه منتظر ارائه راهکار از سوی ما (شرکت ملی صنایع پتروشیمی) نباشید، زیرا مذاکرات دو طرف دارد.» این را حسین علیمراد، مدیر سرمایه‌گذاری شرکت ملی صنایع پتروشیمی می‌گوید.
در روزهایی که همه از خروج سرمایه‌گذاران خارجی از کشور می‌گویند، سراغ مدیر سرمایه‌گذاری شرکت ملی صنایع پتروشیمی در خیابان ملاصدرا می‌رویم تا از سرمایه‌گذاری در این صنعت در این وضع گرگ و میش بگوید. با آرامش خود این حس را انتقال می‌دهد که روند رو به رشد توسعه صنعت پتروشیمی ادامه دارد و در دولت یازدهم ۲۰۰ هزار میلیارد ریال و ۱۰ میلیارد دلار در این صنعت سرمایه‌گذاری شده است. او در این گفت‌وگو از صفر تا صد سرمایه‌گذاری در یک طرح پتروشیمی را توضیح می‌دهد و وقتی از او درباره جذب سرمایه در صنعت پتروشیمی در شرایط کنونی می‌پرسم، می‌گوید: «صنعت پتروشیمی تنها صنعتی است که اطمینان در ارزآوری و بازگشت سرمایه در آن وجود دارد، این موضوعی است که همه سرمایه‌گذاران صنعت پتروشیمی، بانک‌ها، مسئولان و کارشناسان اقتصادی به آن اذعان دارند.»
وقت بگذارید و گفت‌وگوی شانا با مدیر سرمایه‌گذاری شرکت ملی صنایع پتروشیمی را در ادامه بخوانید:
روند سرمایه‌گذاری در صنعت پتروشیمی چگونه است و شرکت ملی صنایع پتروشیمی چه نقشی دارد؟
اصولا توسعه صنعت پتروشیمی در کشور براساس دو عامل اصلی خوراک موجود و نیاز بازارهای داخلی و جهانی انجام می‌شود. از طرف دیگر، ایران ۱۳ همسایه دارد که هر کدام از این کشورها به عنوان یک ظرفیت برای صادرات محصولات پتروشیمی در نظر گرفته می‌شود. اگر ما نیازمان را نیاز کشور بدانیم، باید برای ۸۰ میلیون نفر تولید محصول داشته باشیم، اما با افزودن ۱۳ کشور همسایه به این میزان نفرات، باید برای ۴۰۰ میلیون نفر تولید داشته باشیم. حال این ۴۰۰ میلیون نفر را در کنار کشورهای دیگر متقاضی خرید مواد پتروشیمی و پلیمری ایران در خاور دور که هم‌اکنون مشتریان اصلی ما هستند، در نظر بگیرید.
همه این موارد منتج به یک برنامه‌ریزی می‌شود و در کنار این برنامه‌ریزی نکته بسیار مهمی که وجود دارد، آمایش سرزمین ایران است که کدام مناطق مستعد اجرای طرح‌های پتروشیمی هستند. به منظور تأمین نیاز بازار داخل، صنعت پتروشیمی در مناطق مرکزی کشور توسعه خواهد یافت و برای مناطقی که دسترسی به آب‌های آزاد بین‌المللی دارند، نگاه‌مان صادرات‌محور شده و قطب‌های توسعه‌ای صنعت پتروشیمی شکل می‌گیرند. این کل برنامه‌ریزی صنعت پتروشیمی است.
پس از انجام برنامه‌ریزی، نیازهای سرمایه‌گذاری استخراج می‌شود. ما براساس این نیازهای سرمایه‌گذاری، سرمایه‌گذاران متقاضی را به سمت این فرصت‌های سرمایه‌گذاری هدایت می‌کنیم، یا اینکه اگر خود سرمایه‌گذار تمایلی به اجرای طرحی برای سرمایه‌گذاری داشته باشد، او را به صورتی هدایت می‌کنیم که با برنامه راهبردی وزارت نفت و شرکت ملی صنایع پتروشیمی منطبق شود.
اولویت سرمایه‌گذاری در صنعت پتروشیمی با سرمایه‌گذاران داخلی است یا خارجی؟
این پرسش بسیاری از سرمایه‌گذاران داخلی است که از من می‌پرسند. اولویت کشور، سرمایه‌گذاری خارجی در کشور است تا کمترین میزان درگیری منابع داخل کشور در اجرای طرح صورت گیرد. نکته بعدی هم که من خیلی به آن اعتقاد دارم، پدافند غیرعاملی است که سرمایه‌گذاری خارجی برای کشور به همراه دارد. اگر در یک منطقه سرمایه‌گذاری خارجی انجام شود، به طور خودکار پدافند غیرعامل منطقه هم محقق می‌شود. به دلیل اینکه سرمایه‌گذار خارجی در آن منطقه وجود دارد پس احتمال تهدید در منطقه کاهش می‌یابد. من نمی‌گویم که صفر می‌شود، بلکه ورود سرمایه خارجی به کشور، میزان تهدید را کاهش می‌دهد. پس قاعدتا نگاهی که دولت، وزارت نفت و شرکت ملی صنایع پتروشیمی به سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی، یا مشارکت اجرای طرح‌ها دارد با نگاه به سرمایه‌گذاران داخل مقداری متفاوت است.
NPC چه راهکارهای تشویقی برای جذب سرمایه گذاران خارجی دارد؟
شرکت ملی صنایع پتروشیمی دست سرمایه‌گذاران را در انتخاب طرح پتروشیمی باز می‌گذارد تا با توجه به خوراک‌های موجود و نیاز بازارهای جهانی، طرح‌شان را خود ارائه دهند. البته این امکان برای سرمایه‌گذاران داخلی نیز وجود دارد، اما دست سرمایه‌گذار خارجی برای اجرای طرح‌ها بازتر است. نکته بعدی اینکه ممکن است ما این سرمایه‌گذاران را به مناطقی هدایت کنیم که بتوانند از تخفیف‌های مصوب مجلس و دولت برای آن مناطق خاص استفاده کنند. الزاما این به آن معنا نیست که این تخفیف‌ها برای سرمایه‌گذاران داخلی ما وجود ندارد، این تخفیف‌ها برای سرمایه‌گذاران داخلی وجود دارد، اما سرمایه‌گذاران داخلی شاید تمایلی نداشته باشند که در آن مناطق سرمایه‌گذاری کنند، پس باید سرمایه‌گذار خارجی را به سمتی هدایت کنیم که بتوانیم برایشان امتیازات بیشتری در زمینه‌های زمین، تخفیف خوراک، امکانات زیرساختی به منظور اجرای طرح تأمین کنیم.
آیا سرمایه‌گذاران داخلی توانایی مالی اجرای طرح‌های پتروشیمی را دارند؟
نکته و مشکل اصلی در سرمایه‌گذاری صنعت پتروشیمی همین است. صنعت پتروشیمی، صنعت سرمایه‌بری است و باید سرمایه بسیار زیادی هزینه کرد تا یک پلنت طراحی شود، اما این پلنت، پلنتی سودآور است و این اطمینان وجود دارد که این صنعت، صنعت ارزآوری است. متأسفانه بخش خصوصی ما توانمندی لازم از نظر مالی و ارائه تضامین برای استفاده از منابع مالی داخلی را ندارد. طرح‌های پتروشیمی که هم اکنون پیشرفت آنچنانی ندارند، دقیقا طرح‌هایی هستند که توانمندی مالی کافی را ندارند و همه آنها منتظر هستند به نوعی دولت به آنها کمک کند. در بین طرح‌های پتروشیمی، طرح‌هایی هم داریم که توسط هلدینگ‌های مختلف در کشور، سرمایه‌گذاری شده و به دلیل دسترسی آنها به منابع داخلی خود و ارائه تضامین لازم به بانک‌ها، به‌راحتی می‌توانند منابع بانکی را به سمت خود سوق دهند. پس زمانی که منابع بانکی به سمت آنها هدایت شود دیگر برای بخش خصوصی خرد چیزی از آن منابع داخلی باقی نمی‌ماند که بتوانند از آن استفاده کنند و اگر هم بماند چون تضامین لازم را ندارند پس دوباره نمی‌توانند از آن استفاده کنند.
دولت چه کمکی می‌تواند به سرمایه‌گذاران خرد کند؟
کمک دولت قاعدتا بسیار محدود است، زیرا دولت مخارج دیگری هم دارد که در اولویت قرار دارند. البته توسعه صنعت پتروشیمی در اولویت‌های دولت است، اما بخش خصوصی که وارد این جرگه می‌شود، خودش باید آستین را بالا بزند و پیش از اینکه اعلام کند که من متقاضی اجرای یک طرح هستم، باید فکر کند که آیا منابع و تضامین لازم برای سرمایه‌گذاری در طرح مورد نظر را دارد یا خیر.
تعریف کمک دولت خیلی مهم است. دولت نمی‌تواند هیچگونه سرمایه مستقیمی را وارد طرحی کند که بخش خصوصی داوطلب اجرای آن شده است.
اجرای یک طرح پتروشیمی به چه میزان سرمایه اولیه نیاز دارد؟
شرکت ملی صنایع پتروشیمی از سرمایه‌گذاران می‌خواهد که توانایی تأمین حداقل ۲۰ درصد سرمایه مورد نیاز برای اجرای یک طرح پتروشیمی را اثبات کنند. این به آن معنا نیست که در یک پروژه مثلا ۴۰۰ میلیون یورویی ما انتظار ۸۰ میلیون یورو سرمایه نقد در بانک داریم، بلکه ممکن است سرمایه‌گذار دارایی خاص داشته باشد و ما آن را به عنوان پشتوانه تأمین سرمایه مورد نظر قبول می‌کنیم. عمدتا برنامه‌ریزی سرمایه‌گذاران برای تأمین ۸۰ درصد بقیه سرمایه مورد نیاز از منابع خارجی یا داخلی مانند بانک‌ها و صندوق توسعه ملی است، اما باید دید آیا آنها در اولویت‌های این منابع برای استفاده از خطوط اعتباری قرار می‌گیرند یا نه.
شرکت ملی صنایع پتروشیمی چه کمکی می‌تواند به سرمایه‌گذاران در زمینه تأمین مالی طرح‌ها ارائه دهد؟
هم اکنون دو راهکار از سوی شرکت ملی صنایع پتروشیمی برای تأمین مالی طرح‌ها و کمک به سرمایه‌گذاران دنبال می‌شود. ایده راهکار نخست از وزارت نفت آمده است، صادر کردن اوراق مشارکت ریالی و ارزی است. ما به دنبال سازوکاری هستیم که بتوانیم تضمینی به منظور پشتوانه این مشارکت برای مردم ایجاد کنیم.
درباره راهکار نخست چه اولویتی برای صدور این اوراق وجود دارد؟
وزارت نفت و شرکت ملی صنایع پتروشیمی اولویت‌های خاصی برای اجرای طرح‌های صنعت پتروشیمی دارند. از بین طرح‌هایی که مجوز گرفته‌اند، تعدادی از محصولات‌شان اولویت راهبردی دارند و یک سری از آنها به دلیل پیشرفت بالا و نزدیکی به زمان بهره‌برداری دارای اولویت هستند. من به عنوان دولت، مایل هستم که اگر می‌خواهم پشتوانه‌ای یا سازوکاری برای صدور اوراق مشارکت ایجاد کنم برای طرحی که پیشرفت بالاتری دارد، ایجاد کنم تا هرچه سریع‌تر تکمیل شود و به بهره‌برداری برسد. پس توانمندی سرمایه‌گذار به اضافه اولویت آن طرح برای ما مشخص می‌کند که چه کسانی می‌توانند از این سازوکار برای صدور اوراق مشارکت استفاده کنند.
و راهکار دوم؟
راهکار بعدی که شرکت ملی صنایع پتروشیمی به دنبال آن است، ایجاد صندوق پروژه و صندوق‌های خصوصی سرمایه‌گذاری است. اجرای صندوق‌های خصوصی سرمایه‌گذاری اگر در آینده‌ای نزدیک محقق شود به عنوان یک موتور محرک برای تأمین مالی طرح‌های پتروشیمی به منظور تکمیل آنها عمل خواهد کرد. این صندوق با مشارکت خود هلدینگ‌هایی که صادرات انجام می‌دهند، ایجاد خواهد شد. در این راستا با یکی از بانک‌های کشور در حال همکاری هستیم که امیدواریم هرچه سریع‌تر سازوکار آن نهایی شود. شرکت ملی صنایع پتروشیمی و دولت اجرای این طرح را کمک و سرپرستی می‌کنند تا توزیع منابع به صورت یکسان و به طرح‌های اولویت‌دار اختصاص یابد. صندوق خصوصی سرمایه‌گذاری، آورده‌ای مثلا از ارز حاصل از صادرات محصولات پتروشیمی خواهد داشت که بخشی از ارز حاصل از این صادرات با نظارت شرکت ملی صنایع پتروشیمی به این صندوق واریز می‌شود. برای اجرای پروژه‌ای، پس از اعلام درخواست‌ها و بررسی آنها، این صندوق خودش به عنوان یک بانک عمل خواهد کرد و اعتبار لازم را در اختیار طرح قرار می‌دهد. طرح‌های مختلفی از سوی این صندوق اجرا خواهد شد که الزاما ممکن است از طرح‌های ایجادکنندگان صندوق نباشد، زیرا ماهیت این صندوق، ایجاد سود برای کسانی است که صندوق را ایجاد کرده‌اند.
همچنین با ایجاد صندوق پروژه، یک پروژه خاص تنها می‌تواند از منابع این صندوق استفاده کند.
منابع صندوق پروژه چگونه تأمین می‌شود؟
با ایجاد صندوق پروژه و انتخاب شرکت مجری طرح، اوراق اجرای اختصاصی این پروژه برای مشارکت مردم منتشر می‌شود. به دنبال راهکاری هستیم که با واگذاری هر واحد از این پروژه، در پایان تکمیل طرح، واگذاری سهام آن پروژه نیز با اولویت کسانی که از ابتدای طرح مشارکت داشته‌اند، صورت گیرد.
مشارکت صادرکنندگان محصولات پتروشیمی در ایجاد این صندوق اختیاری است؟
راه‌های زیادی درحال بررسی است. هنوز سازوکار تشکیل صندوق خصوصی سرمایه‌گذاری نهایی نشده است.
یعنی ممکن است اجباری شود؟
ممکن است این اتفاق هم بیفتد. این طرح هنوز نپخته است. بررسی‌های اولیه طرح انجام شده است.
به نظر شما شرکت‌ها و هلدینگ‌ها استقبال می‌کنند؟
در شرایط کنونی یکی از راهکارهای تکیه به منابع داخلی همین راه است. این طرح نمادی از اجرای اقتصاد مقاومتی است. هم‌اکنون تأمین مالی از شرکت‌ها، موسسات و بانک‌های خارجی یا ممکن نیست، یا اگر هم ممکن باشد، هزینه‌های بالایی خواهد داشت که احتمال دارد یک پروژه را از اقتصادی بودن بیندازد. بنابراین شاید این یکی از راهکارهایی باشد که ما اقتصاد مقاومتی را اجرا کنیم و به منابع داخلی تکیه داشته باشیم.
سرمایه مورد نیاز در صنعت پتروشیمی کشور چه مقدار است؟
هم اکنون طرح‌های صنعت پتروشیمی به ۵۵ میلیارد دلار سرمایه نیاز دارند که اگر فرض کنید سرمایه‌گذاران ۲۰ درصد این مبلغ یعنی ۱۱ میلیارد دلار را به نوعی تامین کنند، باقی مانده بخشی است که باید تامین کنیم. به همین دلیل عرض کردم که اولویت‌بندی بین طرح‌ها بسیار مهم است.
هم اکنون ۱۰۵ طرح پتروشیمی در کشور داریم که از بین اینها، ۶۴ طرح بالای ۲۰ درصد پیشرفت دارند و هم اکنون به دنبال مهیا کردن سازوکار تامین مالی برای آنها هستیم، زیرا ما نمی‌توانیم به صورت مستقیم برای تامین مالی طرح‌ها به سرمایه‌گذاران کمک کنیم تا پیشرفت پروژه داشته باشند.
نحوه محاسبه امتیازات و طبقه‌بندی طرح‌های پتروشیمی چیست؟
ما متغیرهای مختلف با امتیازهای متفاوتی برای اولویت‌بندی طرح‌ها داریم. در اولویت‌بندی که انجام می‌دهیم، این امتیازدهی است که تعریف می‌کند کدام طرح اولویت اجرا دارد.
هم اکنون ما در کارگروهی با همکاری مدیریت برنامه‌ریزی و مدیریت طرح‌های شرکت ملی صنایع پتروشیمی در حال استخراج اولویت‌بندی طرح‌ها هستیم. زمانی که اولویت استخراج شود، مشخص می‌شود که کدام طرح در اولویت قرار می‌گیرد.
امکان دارد طرحی هم حذف شود؟
رسما به دنبال لغو طرحی نیستیم. همین اندازه که طرحی پیشرفت ندارد و مجوز آن تمدید نمی‌شود، یعنی اینکه پروژه دیگر وجود ندارد.
معمولا طرح‌ها در چه بازه زمانی تمدید می‌شود؟
بازه زمانی ۶ ماهه تا یک ساله داریم. بستگی به پیشرفت طرح ۶ ماه به ۶ ماه یا یک سال به یک سال مجوز طرح‌ها تمدید می‌شود. هم‌اکنون نیز طرح‌هایی داریم که تمدید نشده‌اند، اما پس از مدتی سرمایه‌گذاران از توانایی تامین مالی طرح و درخواست اجرای آن خبر می‌دهند که در فکر سازوکاری برای حل این مسئله هستیم.
آقای علیمراد، شما در گفته‌های‌تان جذب سرمایه خارجی را اولویت صنعت پتروشیمی عنوان کردید، آیا با توجه به شرایط کنونی کشور، این اولویت همچنان پابرجاست؟
تاکنون به‌طور مستقیم و به صورت کتبی همه علاقه‌مندان به سرمایه‌گذاری در صنعت پتروشیمی ایران که با آنها مذاکره داشتیم به‌طور رسمی از ما خداحافظی نکرده‌اند. همه آنها اگر فعلا ادامه همکاری نداده‌اند به نوعی تعلیق مذاکرات را اعلام کرده‌اند نه اینکه پایان همکاری‌های‌شان را با ما اعلام کرده باشند. این دو باهم فرق می‌کند. هم ما و هم علاقه‌مندان سرمایه‌گذاری در ایران به دنبال راهکارهای دور زدن تحریم‌ها هستیم. تحریم‌های ضدایرانی کنونی برخلاف دوره گذشته هم‌اکنون از سوی آمریکا اعمال شده است که این تحریم‌ها مورد حمایت جامعه جهانی نیست. تحریم‌های یکجانبه از سوی آمریکا دست ما را برای راهکارهای دور زدن تحریم‌ها بازتر نگه می‌دارد. من همیشه در مذاکره با شرکت‌های اروپایی و آسیایی، به آنها می‌گویم که شما هم تکانی بخورید.
هنوز مذاکرات ما با شرکت‌های خارجی در جریان است. جمله‌ای که به یکی از سرمایه‌گذارن گفتم این بود: «شما فقط منتظر هستید که ما راهکاری پیدا کنیم با توجه به اظهار علاقه‌ای که در جلسه می‌کنید و می‌گویید که نگاه ما به بازار ایران است، ما می‌خواهیم مواد شیمیایی را از ایران به بازارهای جهانی ارسال کنیم، ما بازار ایران را بازار خوبی می‌دانیم، شما هم باید به دولت خودتان فشار بیاورید. این فشار شما به بانک‌ها و دولت خودتان است که آنها را ناگریز به پیدا کردن سازوکاری می‌کند که بتوانید با ایران همکاری داشته باشید، این فشار را شما می‌توانید بیاورید».
در واقع می‌توان از اهرم شرکت‌های خارجی استفاده کرد تا بتوانند به دولت‌های‌شان فشار بیاورند که هرچه سریع‌تر این سازوکار را ایجاد کنند.
شما سازوکاری در شرکت ملی صنایع پتروشیمی اندیشیده‌اید که اطمینان سرمایه‌گذار خارجی را برای سرمایه‌گذاری در ایران بالا ببرد؟
شرکت ملی صنایع پتروشیمی تا جایی که بتواند به سرمایه‌گذاران خارجی کمک می‌کند ریسک‌های اقتصادی را مدیریت کنند و آن را کاهش دهند. در حقیقت برای آنها جاذبه اقتصادی ایجاد می‌کنیم تا تمایل‌شان برای شروع سرمایه‌گذاری بیشتر شود.
چه جاذبه‌هایی؟
به عنوان مثال، پروژه‌ها را برای سرمایه‌گذاران خارجی در مناطقی تعریف می‌کنیم که بتوانند از حداکثر تخفیف خوراک برخوردار شوند. به عنوان نمونه، اگر پروژه‌ای بازگشت سرمایه ۱۸ درصد داشته باشد، آن تخفیف خوراک به آنها نزدیک به ۲۰ درصد برگشت سرمایه می‌دهد، در صورتی که اگر سرمایه‌گذار خارجی بخواهد در خارج از ایران سرمایه‌گذاری کند حداکثر ۶ درصد برگشت سرمایه خواهد داشت. مشخص است که بازگشت سرمایه ۲۰ درصدی در یک پروژه، بسیار جذاب است.
یکی از راهکارهای دیگری که از سوی شرکت ملی صنایع پتروشیمی به منظور ایجاد جاذبه برای سرمایه‌گذاران خارجی دنبال می‌شود، ایجاد زیرساخت‌های لازم در مناطق است.
منابع ایجاد زیرساخت‌ها از کجا تامین می‌شود؟
به دنبال منابعی هستیم که بتوانیم از مشارکت مالی و سرمایه‌گذاری از منابع داخلی برای ایجاد زیرساخت‌ها استفاده کنیم. قاعدتا اگر سرمایه‌گذاری آمادگی ایجاد زیرساخت در منطقه‌ای را داشته باشد، ما او را حمایت می‌کنیم تا با در اختیار گذاشتن خدمات زیرساختی که ایجاد کرده است، برای خود سودآوری داشته باشد.
تخفیف خوراک چند درصد است؟
تخفیف‌ها پلکانی است و طی مصوبه‌ای که مجلس تصویب و دولت ابلاغ کرده از صفر تا ۳۰ درصد است.
این تخفیف شامل سرمایه‌گذاران داخلی نیز می‌شود؟
اگر شرکت‌های داخلی هم در مناطق مورد نظر سرمایه‌گذاری کنند، شامل این تخفیف‌ها می‌شوند.
هم‌اکنون کدام مناطق شامل تخفیف خوراک می‌شوند؟
حداکثر تخفیف‌ها در مناطق محروم و کمتر توسعه یافته است. از آنجا که تعریف مناطق توسعه نیافته سال به سال توسط سازمان مدیریت تغییر می‌کند، بنابراین نمی‌توان منطقه‌ای را به صورت اختصاصی نام برد.
شرکت ملی صنایع پتروشیمی بعد از برجام چند مذاکره با شرکت‌های خارجی داشته است؟
۱۵ شرکت خارجی بلافاصله بعد از برجام با شرکت ملی صنایع پتروشیمی مذاکره داشتند که تفاهمنامه همکاری و مطالعاتی با ۱۳ شرکت امضا شد. این توافق‌ها ادامه یافت تا اینکه متاسفانه شرایط تحریم یکجانبه آمریکا صورت گرفت که در ۱۰ تا ۱۲ مورد از این توافقنامه‌ها، نه پایان همکاری بلکه تعلیق همکاری رخ داده است و به نظرم با توجه به عقب‌نشینی که دولت آمریکا در ۶ ماه اخیر داشته است و چند کشور را از تحریم‌های علیه ایران معاف کرد و تاثیر مثبت آن و اینکه با فشار آوردن به دولت آمریکا می‌توان کارهایی را انجام داد، همه منتظر هستند ببیند که چه اتفاقی در آینده رخ خواهد داد.
شرکت‌های آسیایی که با ما مذاکرات سرمایه‌گذاری داشتند، این مذاکرات را قطع نکردند. اما شرکت‌های اروپایی مقداری دست به عصا راه می‌روند که بالاخره خودشان باید تکلیف‌شان را مشخص کنند. بعضی از اینها که شرکت‌های کوچکی هستند، به دنبال راهکارهایی برای ادامه همکاری با ایران هستند.
اگر ۱۳ تفاهمنامه امضا شده به نتیجه برسد، چه مقدار سرمایه وارد کشور می‌شود؟
حدود ۱۵ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در کشور انجام خواهد شد. تفاوت این سرمایه‌گذاری با ۷۰ میلیارد دلار در این است که این رقم، ۱۵ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی است که ارزش پولی آن با ۷۰ میلیارد دلاری که نیاز داریم مقداری متفاوت است.
چه مقدار سرمایه‌گذاری بعد از دولت یازدهم در صنعت پتروشیمی کشور انجام شده است؟
حدود ۲۰۰ هزار میلیارد ریال و ۱۰ میلیارد دلار تا الان در صنعت پتروشیمی بعد از دولت یازدهم سرمایه‌گذاری انجام شده است است. البته برخی تامین مالی را هم سرمایه‌گذاری خارجی می‌دانند. مثلا ما خطوط اعتباری از آسیا و اروپا داریم که الان در حال استفاده از آنها هستیم و مشکلی هم نیست. از نظر من تامین مالی خارجی، سرمایه‌گذاری خارجی محسوب نمی‌شود که تقریبا ۴ تا ۵ میلیارد دلار جذب تامین مالی داشتیم که این خطوط اعتباری در دولت یازدهم موثر شده است.
برای استفاده از توانمندی داخلی در کنار سرمایه‌گذاری خارجی چه تمهیداتی اندیشیدید؟
یکی از راهکارهایی که می‌توانیم تحریم‌ها را دور بزنیم همین است. اینکه به جای خرید مستقیم کالا از خارج، در داخل ساخته شود قاعدتا یکی از راهکارهای دور زدن تحریم‌هاست که در تمام طرح‌ها دنبال می‌کنیم.
بیشتر طرح‌های مورد علاقه متقاضیان سرمایه‌گذاری در صنعت چه طرح‌هایی هستند؟
تنوع طرح‌های ما زیاد است. با توجه به منابع غنی گازی کشور، طرح‌هایی که مبتنی بر استفاده از خوراک گازی است، مورد استقبال بیشتر سرمایه‌گذاران خارجی قرار می‌گیرند.
در اولویت‌بندی اجرای طرح‌ها، نوع محصولات و نیاز بازار داخلی و خارجی نیز مدنظر قرار می‌گیرد؟
بله صددرصد. متاسفانه نگاه بخش خصوصی به سرمایه‌گذاری مقطعی است، اما دولت آینده‌نگر است. الان بازار متانول شاید بازار خوبی باشد اما چهار سال دیگر به دلیل ورود بازیگران دیگر بازار این محصول تنگ‌تر می‌شود. پس بهترین راه حرکت به سمت تکمیل زنجیره ارزش و تولید محصولات با ارزش افزوده بالاتر است. پس تکمیل زنجیره ارزش افزوده، راهبرد شرکت ملی صنایع پتروشیمی است و ما این را به همه سرمایه‌گذاران هم توصیه می‌کنیم.
هم اکنون به دنبال کمک به تامین تکنولوژی و دانش فنی ادامه زنجیره متانول به سرمایه‌گذاران هستیم. پیشرفت خوبی در این زمینه داشته‌ایم و برای کمک به این راهبرد هم جلسات متعددی برگزار شده است که بتوانیم با کمک شرکت پژوهش و فناوری شرکت ملی صنایع پتروشیمی و یک شرکت خارجی، تکنولوژی ادامه زنجیره متانول را کسب کنیم.
همچنین طرح‌هایی که خوراک مجتمع‌های پتروشیمی را تأمین می‌کنند در اولویت اجرای طرح‌های این صنعت قرار دارند، مثل ان‌جی‌ال‌ها آنها اولویت اول ما هستند،زیرا با اجرای آنها خوراک چند طرح پتروشیمی مهیا می‌شود. حالا حتی ممکن است طرحی پیشرفت ۳۰ درصدی داشته باشد، اما اگر این طرح بلافاصله ساخته شود خوراک چند پتروشیمی ما مهیا می‌شود.
در شرایط کنونی کشور، چقدر به سرمایه‌گذاری در صنعت پتروشیمی امیدوارید؟
۱۰۰ درصد. همه سرمایه‌گذاران صنعت پتروشیمی و حتی بانک‌ها همه اذعان دارند که تنها صنعتی که اطمینان در ارزآوری و بازگشت سرمایه آن وجود دارد، صنعت پتروشیمی است.
گفت‌وگو: سمانه بیدمشک
