سکوت مطلق. دیوارهای بلند و سفید. مانیتورهای بزرگی که خطوط لوله انتقال گاز کوچک و بزرگ سراسر کشور را با نشان دادن مختصات دقیق گازی که در هر خط جریان دارد، نشان می‌دهند. همه با دقت و آرامش مشغول بررسی کمیت و کیفیت گاز طبیعی هستند. چه مقدار گاز در هر لحظه مصرف می‌شود؟ هر پالایشگاه گازی مشغول تولید چه مقدار گاز طبیعی و محصولات جانبی است؟ در هر خط لوله فشار قوی چقدر گاز با چه مختصاتی جریان دارد؟ کیفیت گاز تحویلی به عراق و ترکیه چگونه است؟ و هزاران پرسش دیگری که پاسخش اینجاست. مرکز دیسپچینگ شرکت ملی گاز ایران. مغز متفکر صنعت گاز که مدیریت و پایش لحظه‌ای هر آنچه را در این صنعت رخ می‌دهد به‌عهده دارد.
در هفته‌های اخیر، شاهد بیان سخنانی از جانب افراد مختلف مبنی بر متعهد نبودن شرکت ملی گاز ایران برای گازرسانی به صنایع و نیروگاه‌ها بوده‌ایم. آمده‌ایم تا پاسخ هر سخنی را که از جانب هر شخصی مطرح شده است از زبان مهدی جمشیدی‌دانا، مدیر دیسپچینگ شرکت ملی گاز ایران بشنویم. وارد اتاق کار او که می‌شویم، چهره‌اش را برافروخته می‌بینیم. برخلاف روند بسیاری از مصاحبه‌ها، منتظر پرسش ما نمی‌ماند و پس از سلام و خدا قوت، یک‌راست سر اصل مطلب می‌رود. اینکه برخی بدون داشتن اطلاعات کافی بی انصافی می کنند، این همه زحمت کارکنان صنعت گاز را نادیده می‌گیرند و حرف‌هایی می‌زنند که خستگی را به جان آدم می‌گذارد. از گازرسانی به بخش خانگی می‌گوید. از قانون و قراردادی که بین شرکت ملی گاز ایران و نیروگاه‌ها برقرار است صحبت می‌کند. درباره صادرات گاز توضیح می‌دهد و گلایه‌ها را از انتقادهای غیر منصفانه به زبان می‌آورد.
وقت بگذارید، همراه‌مان شوید و صحبت‌های جمشیدی‌دانا را بخوانید.
*******************************************************************************************************************
هفته گذشته، هفته بسیار سختی برای شرکت ملی گاز ایران بود، زیرا مصرف خانگی گاز طبیعی به‌شدت افزایش یافت. دمای هوا کاهش پیدا کرد و این برودت همه‌گیر، طولانی و مداوم بود به گونه‌ای که همکاران ما در جنوبی‌ترین نقطه کشور همچنان از وسایل گرمایشی استفاده می‌کنند، حتی در بوشهر هم سرمای هوا، غالب شده است. بارش‌های خوبی که در استان‌های مختلف کشور داشتیم نیز سبب افزایش مصرف گاز خانگی شد. این موضوع سبب شد به ناچار برای تامین گاز بخش خانگی کشور کارهای مختلفی انجام دهیم مانند محدود کردن گاز ارسالی به صنایع و نیروگاه‌ها.
وزارت نفت؛ وزارت نیرو
در اینجا باید به دو موضوع توجه ویژه داشته باشیم. وظایف صنعت نفت و وظایف وزارت نیرو. صنعت نفت همواره مکلف است سوخت مورد نیاز نیروگاه‌ها را تامین کند، همانطور که تاکنون نیز به این تعهد پایبند بوده است. در ۶ ماه نخست امسال، شرکت ملی گاز ایران روزانه ۳۰۰ میلیون مترمکعب گاز به نیروگاه‌های سراسر کشور تحویل داده است تا برق مورد نیاز مردم را تامین کنند. در فصل سرما نیز مطابق قراردادی که بین شرکت ملی گاز ایران و نیروگاه‌ها امضا شده است، از آنجا که گازرسانی به بخش خانگی در اولویت قرار دارد و ما نباید گاز حتی یک روستا را قطع کنیم، ناچاریم گاز ارسالی به نیروگاه‌ها را طبق توافق و اعلام پیشین محدود کنیم، اما این اقدام به معنای آسیب به نیروگاه نیست، بلکه صنعت نفت با در اختیار قرار دادن سوخت مایع، نیاز آنها را رفع می‌کند.
نیروگاه‌ها در فصل سرما، روزانه به ۱۷۰ میلیون مترمکعب سوخت معادل نیاز دارند که بر این اساس، روزانه حدود ۷۰ میلیون مترمکعب گاز در اختیار آنها قرار می‌گیرد و بقیه نیاز خود را با مصرف سوخت مایع، گازوئیل و مازوت تامین می‌کنند. بنابراین با اطمینان خاطر کامل اعلام می‌کنم که شرکت ملی گاز ایران در وظیفه گازرسانی خود به‌طور مطلق کوتاهی نکرده است. ما برای چند روز یا چند هفته در سال که مصرف گاز خانگی به اوج می‌رسد در تولید و انتقال گاز ظرفیت حداکثری ایجاد نمی‌کنیم، بلکه نقطه تعادل و میانگین برای مصرف گاز کشور در نظر می‌گیریم و بر اساس آن برای بخش تولید و انتقال گاز ایجاد ظرفیت می‌کنیم.
موضوع دوم مربوط به وزارت نیرو و شرکت توانیر است. در کشورهای اروپایی و حتی در ترکیه، نیروگاه‌ها به گونه‌ای طراحی می‌شوند که در شرایط اضطراری مانند نبود گاز کافی یا نوسان قیمت گاز وارداتی، بتوانند پایه سوخت مصرفی خود را از گاز به دیگر سوخت‌ها تغییر دهند. در بسیاری از کشورهای پیشرفته، نیروگاه‌ها از مازوت یا از زغال سنگ استفاده می‌کنند، اما نکته مهم این است که دودکش‌های مناسب برای فیلتراسیون و جلوگیری از انتشار آلاینده‌ها در محیط زیست برای آنها تعبیه شده است. در کشور ما این موضوع که مصرف سوخت مایع سبب آلایندگی هوا شود به‌واقع ارتباطی به وزارت نفت ندارد. در واقع این نیروگاه‌ها هستند که باید سوخت مایع را به‌گونه‌ای مصرف کنند تا کمترین آلایندگی را برای مردم و محیط زیست به همراه داشته باشد.
پایه سوخت نیروگاه‌ها بر اساس سوخت مایع تعریف شده است. پیش از آنکه گازرسانی در نیروگاه‌های کشور انجام شود، نیروگاه‌های پیشین و کنونی قابلیت استفاده از سوخت مایع را داشته و دارند، بنابراین استفاده آنها از سوخت مایع موضوع عجیبی نیست. اگر تمهیدات لازم برای مصرف سوخت مایع در نیروگاه‌ها در نظر گرفته شده بود اکنون درباره تغییر سوخت نیروگاه‌ها نگرانی وجود نداشت، اما از آنجا که تمهیدات لازم در نظر گرفته نشده است و فیلتراسیون مناسب در نیروگاه‌ها وجود ندارد هم نیروگاه‌ها و هم مردم نگران مصرف سوخت مایع هستند.
لزوم افزایش بازده انرژی در نیروگاه‌های ایران
ایران ۸۳ نیروگاه دارد. از این تعداد ۵۹ نیروگاه، بخاری یا سیکل باز گاز هستند که بازده آنها ۲۸ درصد و گاه کمتر از ۲۰ درصد است. ۲۴ نیروگاه دیگر، دارای سیکل ترکیبی با بازده بالا در حدود ۴۷ درصد هستند. ارتقای بازده نیروگاه‌ها در کشور به اقدام اساسی و سرمایه‌گذاری مناسب برای ایجاد زیرساخت‌ها نیاز دارد.
همانطور که گفته شد، در نیمه نخست سال شرکت ملی گاز ایران روزانه ۳۰۰ میلیون مترمکعب گاز به نیروگاه‌ها تحویل می‌دهد در حالی که اگر سیکل ترکیبی یا تغییرهای مثبت در نیروگاه‌ها با هدف افزایش بازده آنها ایجاد شود و مصرف سوخت نیروگاه‌ها در فصل گرما حتی ۱۰ درصد کاهش یابد معادل صرفه‌جویی ۳۰ میلیون مترمکعب گاز در روز خواهد بود. توجه کنید این رقم صرفه‌جویی روزانه گاز طبیعی را به راحتی می‌توانیم به مخازن ذخیره‌سازی برای استفاده بخش خانگی و حتی صنعتی و نیروگاهی در فصل زمستان تزریق کنیم.
گرچه این موضوع در قانون نیز ذکر شده، اما توجهی به آن نشده و نیازمند ورود نهادهای ذی‌ربط است تا از نگارش روی کاغذ به مرحله عملیاتی برسد. اینکه همه جریان به سوی شرکت ملی گاز ایران بچرخد و بگوییم شرکت ملی گاز ایران گاز مورد نیاز نیروگاه‌ها را تامین نکرده، اشتباه و ناعادلانه است. ما در تابستان حداکثر نیاز آنها را تحویل داده‌ایم، اما به دلیل بازده پایین متاسفانه به درستی از گاز طبیعی استفاده نشده است.
قطع گاز نیروگاه‌ها صحت ندارد
روز پنجشنبه ۲۶ دی‌ماه، به نقل از یکی از خبرگزاری‌های استان گلستان، اعلام شد: «هم‌اکنون تقریبا گاز تمام کارخانه‌های سیمان و نیروگاه برق در کشور قطع شده و علت آن این است که تلاش نمی‌کنیم هزینه بهره‌وری را کاهش دهیم. به دلیل قطع گاز، ۲۹ کارخانه آجر از هفته گذشته تعطیل شدند و نزدیک به ۳ هزار نفر بر اثر این تعطیلی بیکار شدند.»
این ادعا به‌هیچ عنوان صحت ندارد. آمارها نشان‌دهنده واقعیت هستند. در آذرماه روزانه به‌طور میانگین ۹۰ میلیون مترمکعب گاز طبیعی به نیروگاه‌ها و به‌طور میانگین ۱۲۰ میلیون متر مکعب گاز به صنایع تحویل داده‌ایم، همچنین در دی‌ماه روزانه به‌طور میانگین ۶۰ تا ۷۰ میلیون مترمکعب گاز طبیعی تحویل نیروگاه‌ها شده است. سرما تا حدود ۱۰ روز دیگر نیز ادامه دارد و ما نیز بر همین اساس پیش خواهیم رفت. پس از گذشت دوره سرما، برنامه‌ریزی شرکت ملی گاز ایران برای افزایش سهمیه نیروگاه‌ها و صنایع نیز تغییر خواهد کرد.
به این آمار دقت کنید
در سال ۹۷، حجم گاز تحویلی به نیروگاه‌ها ۶۷ میلیارد و ۸۰۰ میلیون مترمکعب بود. از ابتدای امسال تا پایان آذرماه، ۵۲ میلیارد مترمکعب گاز به نیروگاه‌ها تحویل شده است. امسال یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون متر مکعب گاز در مخزن سراجه و ۲ میلیارد و ۸۰۰ میلیون مترمکعب گاز در مخزن شوریجه ذخیره‌سازی شد که تا پایان سال همچنان از این گاز ذخیره‌سازی شده استفاده خواهد شد. حال ببینید اگر بازده بالای نیروگاه‌ها در تابستان می‌توانست به ذخیره‌سازی بیشتر گاز طبیعی کمک کند، اکنون گازرسانی به این مشترکان بزرگ پرمصرف چگونه بود!
ما پیش‌بینی می‌کنیم تا روز ۲۰ بهمن‌ماه افزایش مصرف در بخش خانگی ادامه داشته باشد و همچنان روزانه ۷۰ تا ۸۰ میلیون مترمکعب گاز به نیروگاه‌ها ارسال کنیم اما از اواخر بهمن‌ماه، در صورت گرم‌تر شدن هوا و کاهش مصرف گاز خانگی نیاز نیروگاه‌ها به گاز طبیعی را بیشتر تامین خواهیم کرد.
توانیر، نیروگاه‌ها را انتخاب می‌کند
ارتباط بین شرکت ملی گاز ایران و شرکت توانیر همواره برقرار است. ما به آنها اعلام می‌کنیم که چه مقدار گاز برای تحویل به نیروگاه‌ها در اختیار داریم، شرکت توانیر سهمیه هر نیروگاه را تعیین و به ما اعلام می‌کند و بر اساس تصمیم آنها، گازرسانی به نیروگاه‌ها انجام می‌شود. ما نه تعیین‌کننده سهمیه نیروگاه و نه تعیین‌کننده خود نیروگاه هستیم. ما نمی‌گوییم گاز کدام نیروگاه کم شود فقط اعلام می‌کنیم که این حجم گاز را باید کم کنیم و با شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی هماهنگ باشیم در نهایت، شرکت توانیر است که نیروگاه‌ها و سهمیه آنها را انتخاب می‌کند.
از خوبی‌ها هم بگویید
تاکنون در هیچ سالی اتفاق نیفتاده است که نیروگاهی در فصل سرما بدون گاز و سوخت بماند. وزارت نفت متعهد است تامین سوخت همه نیروگاه‌ها را انجام دهد. نکته جالب اینجاست که تعدادی از پالایشگاه‌ها مانند پالایشگاه گاز ایلام و پالایشگاه گاز سرخون و قشم هر سال از برق تولیدی خود به شبکه برق سراسری کمک می‌کنند اما در آن زمان هیچ اظهار قدردانی مشاهده نمی‌کنیم. به هر حال همکاری‌ها باید دوجانبه باشد. اگر در تابستان پالایشگاه گاز به توانیر و شبکه برق کمک می‌کند در زمستان هم توانیر شرایط شرکت ملی گاز ایران را درک کند و درکی متقابل وجود داشته باشد. ما در تابستان روزی ۳۰۰ میلیون مترمکعب گاز به نیروگاه‌ها تحویل دادیم تا مردم بدون برق نمانند. نیروگاه‌ها بعد از بخش خانگی بزرگترین مصرف‌کننده گاز طبیعی در کشور هستند.
مختصات کیفیت گاز طبیعی ایران، مستند و مکتوب است
به سراغ یادداشتی که اوایل دی‌ماه درباره احتمال وجود مواد زائد غیر استاندارد در گاز طبیعی کشور و بالا بودن مقدار آلایندگی آن منتشر شد، می‌رویم.
ما نبود کیفیت در گاز تولیدی شرکت ملی گاز ایران مطابق استانداردهای این شرکت و شاخص‌های جهانی را تکذیب می‌کنیم. گاز ایران کاملا منطبق با استانداردهای جهانی است. شایان ذکر است، مصرف‌کنندگان و مشترکان بزرگ گاز طبیعی کشور مانند پتروشیمی‌ها، صنایع فولاد، کارخانه‌ها، نیروگاه‌ها و … بر حسب نیازشان دستگاه‌هایی را در خارج از شرکت ملی گاز ایران در اختیار دارند تا کیفیت گازی را که به آنها تحویل داده می‌شود بررسی کنند. افزون بر این، بی‌شک هر نوع ترکیب ناخالص درون گاز نخستین آسیب را به تجهیزات و اموال شرکت ملی گاز ایران، خطوط انتقال گاز، ایستگاه‌های تقویت فشار گاز و… وارد می‌کند به این معنا که نخستین سازمانی که آسیب می‌بیند خودمان هستیم. ناخالصی در گاز سبب خوردگی و آسیب خطوط انتقال گاز و شبکه‌های گازرسانی سراسر کشور می‌شود، به همین دلیل در خروجی پالایشگاه‌های گازی، دستگاه‌های آن‌لاینی تعبیه شده‌اند که در هر لحظه ترکیبات خروجی گاز را به مرکز دیسپچینگ شرکت ملی گاز ایران با هدف رصد و پایش، ارسال می‌کنند. به محض آنکه در نقطه‌ای، برخلاف استانداردهای شرکت ملی گاز ایران، حجمی از گاز برای تزریق به شبکه ارسال شود بدون فوت وقت هشدار داده می‌شود و از ورود آن گاز به شبکه گاز کشور جلوگیری خواهد شد.
ترکیه در واردات گاز بسیار قانونمند و سخت‌گیر است
من از شنیدن این سخنان متعجبم. چطور یک قرارداد بین‌المللی تا این اندازه ساده انگاشته می‌شود؟!
ترکیه ارتباط اقتصادی و تجاری محکمی با کشورهای اروپایی و آسیایی دارد و یکی از سخت‌گیرترین کشورها در دادوستدهای جهانی است که در معاملات خود بر رعایت اصول زیست‌محیطی تاکید ویژه‌ای دارد. این کشور یکی از بهترین شاخص‌های ما برای سنجش کیفیت گاز تولیدی ایران است. گاز ایران از پایانه صادراتی بازرگان به ترکیه صادر می‌شود. در این پایانه هر روز نمایندگانی از ایران و ترکیه حضور دارند که در هر لحظه همه مختصات کمی و کیفی گاز طبیعی ایران را بررسی می‌کنند. پیشرفته‌ترین دستگاه‌های سنجش گاز در اختیار کارشناسان ایران و ترکیه قرار دارد. این کشور در خرید گاز طبیعی بسیار سخت‌گیر است.
در قرارداد صادرات گاز ایران به ترکیه این موضوع ذکر شده است که اگر کیفیت گاز صادراتی ایران به ترکیه دچار ایراد شود و در مدت ۲۴ ساعت رفع نشود بلافاصله دریافت گاز را قطع می‌کنند. نمایندگان ایران و ترکیه روزانه مستندات مربوط به گاز صادراتی ایران را بررسی و امضا می‌کنند. همه این مستندات حاضر و گواه بر کمیت و کیفیت گاز صادراتی ایران است. با قاطعیت می‌گویم که ایران گاز بی‌کیفیت به ترکیه نمی‌دهد.
گاز صادراتی و مصرف داخلی منطبق بر استانداردهای جهانی تولید می‌شود
میدان گازی پارس جنوبی، پالایشگاه‌های گاز مجتمع گازی پارس جنوبی و همه پالایشگاه‌های گاز کشور، گاز اولیه را تحویل می‌گیرند و منطبق با بالاترین استانداردهای جهانی که از سوی شرکت ملی گاز ایران به آنها ابلاغ شده است تولید می‌کنند و برای ورود به شبکه سراسری، به شرکت انتقال گاز ایران تحویل می‌دهند. این سخنان شعار نیست. همه این آمار کمی و کیفی مستنداتی است که هر روز و ساعت تهیه و بررسی می‌شود. شبکه انتقال گاز کشور دارای گازی مخلوط از تولید همه پالایشگاه‌های گازی است و امکان اینکه کیفیت گاز صادراتی با کیفیت گاز مصرف داخلی متفاوت باشد به هیچ عنوان وجود ندارد.
ایران به قراردادهای بین‌المللی احترام می‌گذارد
موضوع صادرات گاز به کشورهای همسایه، در قالب قراردادهای جهانی است که باید رعایت شود. ما به تعهدهای خارجی خود احترام می‌گذاریم و پایبند هستیم، ما متعهد هستیم که گاز مورد نیاز ترکیه و عراق را مطابق قرارداد تامین کنیم، به ویژه ترکیه که در فصل سرما به گاز ایران نیاز قطعی داشته و برای آن حساب ویژه‌ای باز کرده است.
وزارت نفت و شرکت ملی گاز ایران به گونه‌ای برنامه‌ریزی می‌کنند که نه مصرف‌کننده داخلی و نه خارجی گاز طبیعی، دچار مشکل نشوند. بی‌شک، تامین گاز مورد نیاز مردم برای ما در اولویت است. در روزهای اخیر مصرف گاز طبیعی بخش خانگی ایران به ۵۸۰ تا ۶۰۰ میلیون مترمکعب در روز رسیده است در حالی که رقم صادرات گاز به دو کشور عراق و ترکیه حتی ۳ درصد از مصرف گاز بخش خانگی ما را نیز شامل نمی‌شود.
بهینه‌سازی به معنای خاموش کردن بخاری‌های گازی نیست
نمی‌توانیم همیشه به مردم بگوییم گاز را کم مصرف کنید. گاهی واقعا تقصیری متوجه مردم نیست. همه ما می‌دانیم که متاسفانه فرهنگ نادرست اسراف در کشور وجود دارد و مردم با مصرف صحیح گاز می‌توانند در تولید و ذخیره گاز طبیعی به شرکت ملی گاز ایران کمک کنند، اما این همه ماجرا نیست. گاهی بخشی از موضوع صرفه‌جویی در حیطه اختیار مردم نیست. برای نمونه، بخش زیادی از وسایل گرمایشی موجود در ساختمان‌ها و خانه‌ها، موتورخانه‌ها، پکیج‌ها و بخاری‌های گازی، گاز را ناقص می‌سوزانند. در صورتی که از دودکش این وسایل نمونه‌برداری شود خواهیم دید که مقدار زیادی گاز CO به محیط زیست منتقل می‌شود. لطفا به این موضوع دقت کنید. هنگامی که گاز به وسیله گازسوز می‌رسد به‌طور کامل ایمن و پاک است، اما در جریان احتراق و سوزانده شدن، دچار اشکال می‌شود. مصرف بهینه به معنای خاموش کردن بخاری‌ها نیست، بلکه باید تجهیزاتی در اختیار مردم قرار داده شود که گاز را درست بسوزاند. وقتی شعله آبی نیست حتما اشکالی در دستگاه گازسوز وجود دارد.
موضوع دیگری که باید به آن توجه شود، رعایت مبحث ۱۹ در هنگام احداث ساختمان‌هاست. منازلی که عایق ندارند، ساکنان را مجبور به مصرف بیشتر گاز می‌کنند و این مصرف بیشتر توسط وسایل گازسوزی انجام می‌شود که بازده بسیار پایینی دارند در حالی که اگر مردم قصد استفاده از دستگاه‌های گرمازای گازسوز با بازده بالا را داشته باشند باید هزینه بسیار بیشتری پرداخت کنند.
تولید روزانه ۸۵۰ میلیون مترمکعب گاز در کشور
متاسفانه بین افزایش تعداد مشترکان سالانه گاز طبیعی و رشد مصرف گاز طبیعی تعادل برقرار نیست. سالانه بیش از ۳ هزار روستا به شبکه گاز طبیعی متصل می‌شوند و شرکت ملی گاز ایران نیز روزانه ۲۵ میلیون مترمکعب گاز در ازای افزایش مشترکان به شبکه گاز کشور اضافه می‌کند. افزون بر این، به ازای هر درجه سردتر شدن هوا (میانگین وزنی دما)، ۲۵ میلیون مترمکعب نیز به رشد مصرف افزوده می‌شود به عنوان مثال در دی ماه امسال نسبت به سال گذشته، میزان مصرف گاز بخش خانگی ۵۰ تا ۷۰ میلیون مترمکعب افزایش یافته است.
روز شنبه ۲۸ دی‌ماه، مقدار تولید گاز طبیعی کشور ۸۵۰ میلیون مترمکعب در یک روز بود، در حالی که مصرف خانگی تجاری در روز پنجشنبه (۲۶ دی‌ماه) ۶۰۰ میلیون و یکشنبه (۲۹ دی‌ماه) ۵۸۰ میلیون مترمکعب بود.
مقدار مصرف گاز طبیعی امسال نسبت به پارسال حدود ۴ درصد رشد ناشی از توسعه داشته و ۴ تا ۵ درصد نیز رشد ناشی از کاهش دما داشته است که مجموع آن ۱۰ درصد افزایش مصرف بخش خانگی است. بهتر بگویم، ما هر چقدر گاز طبیعی تولید می‌کنیم غیر از صادرات، بقیه در کشور مصرف می‌شود.
دیسپچینگ، مغز متفکر شرکت ملی گاز ایران
صنعت گاز دارای زنجیره تامین گاز طبیعی شامل سطوح مختلف تولید در پالایشگاه‌ها، انتقال گاز در شبکه سراسری، توزیع گاز در همه شهرها و روستاها و صادرات گاز است. به دلیل آنکه امکان ذخیره‌سازی همه گاز طبیعی تولید شده در پالایشگاه‌ها وجود ندارد باید موازنه‌ای برای ذخیره، توزیع، انتقال، صادرات و مصرف آن ایجاد شود، بنابراین عرضه و تقاضا باید به صورت لحظه‌ای پایش شوند. این اقدام‌ها نیازمند مرکزی است تا با اشرافی که بر همه سطوح این زنجیره دارد و با دریافت لحظه‌ای اطلاعات تولید، انتقال، توزیع، صادرات و سوآپ بتواند همه آنها را مدیریت کند. این مرکز، مدیریت دیسپچینگ شرکت ملی گاز ایران است که داده‌ها را تجزیه و تحلیل می‌کند، فرامین عملیاتی را به همه سطوح تولید، انتقال و توزیع صادر می‌کند و آنها نیز موظف به اجرای این فرامین هستند به همین دلیل این مرکز به عنوان مغز متفکر شرکت ملی گاز ایران شناخته می‌شود.
فاطمه شعبانی
