به گزارش شانا، نشستی که بیژن زنگنه، وزیر نفت ایران آن را ساده توصیف کرد، وقتی که وین را ترک می‌کرد: به‌نظرم اجلاس آرامی بود، هم تولیدکنندگان و هم مصرف‌کنندگان نفت به این نتیجه رسیده‌اند که در وضعی با ثبات مسیرمان را طی می‌کنیم.
14 وزیر نفت و انرژی اوپک، توافق کاهش تولید سال 2016 را برای 9 ماه دیگر و تا پایان سال 2018 تمدید کردند، مصوبه اوپک صد و هفتاد و سوم، یکی ویژگی دیگر هم داشت.
نیجریه و لیبی که پیش از این از نظام سهمیه‌بندی معاف بودند، موظف شدند سطح تولید نفتشان را به اندازه میانگین سال 2017 نگه دارند به‌گونه‌ای که تولید مجموع 2 کشور در حد 2 میلیون و 800 هزار بشکه بماند، نیجریه در ماه اکتبر روزانه یک میلیون و 738 هزار بشکه و لیبی روزانه 962 هزار بشکه نفت تولید کرده‌اند، قبولاندن این مصوبه به هیئت‌های لیبی و نیجریه، نشست اوپک را طولانی کرد.
نشستی که غیراوپکی‌ها هم آمدند
بلافاصله پس از نشست وزیران نفت و انرژی اوپک، وزرای نفت و انرژی آذربایجان، بحرین، قزاقستان، مالزی، مکزیک، عمان، روسیه، سودان، سودان‌جنوبی (و یکی 2 کشور دیگر به عنوان ناظر) به دبیرخانه اوپک آمدند تا سومین نشست مشترک وزیران اوپک و غیراوپک به ریاست عربستان و روسیه تشکیل شود، این نشست هم، براساس پیشنهاد نشست نظارتی وزرا (که روز چهارشنبه تشکیل شد) توافق کاهش تولید نفت را برای 9 ماه دیگر تمدید کرد.
پارسال، وقتی قیمت نفت به حدود 30 تا 40 دلار رسیده بود، وزرای کشورهای تولید‌کننده نفت عضو و غیرعضو اوپک موافقت کردند تا تولید نفتشان را در مجموع یک میلیون و 800 هزار بشکه در روز کاهش دهند، از این میزان، یک میلیون و 200 هزار بشکه، به‌‌عنوان سهم کشورهای عضو اوپک و 558 هزار بشکه به عنوان سهم تولیدکنندگان غیرعضو اوپک تعیین شد.
اهداف کاهش تولید از زبان وزیر نفت عربستان
با مصوبه روز پنجشنبه نشست اوپک، میانگین تولید نفت ایران در سال 2018 باید در سطح روزانه 3 میلیون و 797 هزار بشکه در روز باشد.
به گزارش منابع ثانویه، ایران در ماه اکتبر روزانه سه میلیون و 823 هزار بشکه، نفت تولید کرده است، یک روز پس از توافق اوپک و غیراوپک، قیمت نفت افزایش یافت و به بشکه‌ای 63 دلار و 33 سنت رسید.
همه بازیگران نفت تلاش می‌کنند
وزیر نفت ایران، لحظاتی پیش از آغاز نشست اوپک، قیمت 60 دلار برای هر بشکه نفت برنت را بالا ندانست: این قیمت بالا نیست، اما قابل‌قبول است، خبرنگاران بیشتر دور سه میز حلقه زده‌اند، عربستان، ایران و عراق. خالد الفالح، به عنوان رئیس دوره‌ای نشست وزیران کشورهای صادرکننده نفت، اهداف اوپک از کاهش تولید نفت را این‌گونه تشریح می‌کند: هدف ما این است که ذخایر (جهانی نفت) را پایین بیاوریم، عرضه را مدیریت کنیم و به سرمایه‌گذاران نشان دهیم که بازار نفت سالم است و در سال‌های آینده سالم خواهد ماند.
به گفته وزیر انرژی عربستان، آثار کاهش ذخایر جهانی نفت بیشتر در سه ماهه دوم و سوم سال 2018 میلادی قابل لمس است: ذخایر نفتی هنوز به میزانی که هدف ماست و آنچه با آن راحت هستیم نرسیده‌اند. سطح ذخیره‌سازی مازاد نفت در کشورهای عضو سازمان توسعه و همکاری‌های اقتصادی (OECD) در ماه مه ۲۸۰ میلیون بشکه بوده که امروز با ۵۰ درصد کاهش، به ۱۴۰ میلیون بشکه رسیده است.
ذخایر تجاری نفت یکی از مولفه‌های بنیادین بازار، برای اثر‌گذاری در قیمت نفت است، اوپک می‌خواهد ذخایر جهانی نفت را به متوسط پنج سال گذشته برساند.
بازار نفت بدون شیل اویل پاسخ لازم را نمی‌گیرد
محمد بن صالح الساده، وزیر انرژی و صنعت قطر، پشت میز مخصوص این کشور نشسته تا جلسه افتتاحیه اوپک آغاز شود. می‌پرسم: آقای وزیر، با توجه به امضای تفاهم‌نامه اخیر بین ایران و قطر برای توسعه روابط تجاری پس از تحریم کشور شما از سوی عربستان، آیا جنابعالی برنامه‌ای برای توسعه همکاری‌ها با ایران در صنعت نفت دارید؟
مدت زمان طولانی است که ارتباط ما با ایران برقرار است، زیرا میدان گازی مان با ایران مشترک است، علاوه بر این ما هم در اوپک و هم در GECF، که محل آن در دوحه است، مشارکت داریم.
با توجه به افزایش قیمت نفت، شما نگران توسعه تولید شیل اویل‌ها و کاهش سهم بازار اوپک نیستید؟
درست که تولید شیل اویل‌ها خیلی سریع رشد کرده، اما موضوع این است که افزایش تقاضای جهانی نفت، این افزایش تولید را پوشش می‌دهد.
بدون تولید شیل اویل‌ها، تقاضای جهانی نفت، پاسخ لازم را نمی‌گیرد، شیل اویل، یکی از منابع انرژِی دنیاست، قطر در ماه اکتبر روزانه 600 هزار بشکه نفت تولید کرده است.
آیا می‌توان این سخنان وزیر انرژی و صنعت قطر را یک پیغام به تولیدکنندگان آمریکایی شیل اویل و حامیان آنان در واشنگتن دانست؟ بازی‌ها در اوپک پیچیده است.
بیژن زنگنه، وزیر نفت ایران، در بدو ورودش به وین موضع گرفت که هم با تمدید شش ماهه و هم با تمدید نه ماهه توافق جهانی کاهش تولید نفت موافق است هر چند تمدید 9 ماه را بیشتر می‌پسندد. به مهمانی جشن یکسالگی این توافق نرفت و زودتر از همه وزیران، نشست مشترک اوپک و غیراوپک را ترک کرد.
سطح تولید ایران هر چند نسبت به یکسال پیش و زمان توافق افزایش یافته است، اما به‌گونه‌ای نیست که تاثیر جدی کاهش از آن بپذیرد.
حاشیه نشست اوپک 173 اما، از متن آن برای ایران مهم‌تر بود، زنگنه یک خبر مهم داد: نخستین محموله نفتی ایران در میانه ماه نوامبر، تحویل روسیه شده است.
ایران و روسیه پیش از این قراردادی امضا کرده بودند که بر اساس آن ایران روزانه 100هزار بشکه به روسیه نفت می‌فروشد و 50 درصد پول آن را نقد و 50 درصد دیگر را جنس روسی دریافت می‌کند.
امضای تفاهم‌نامه ایران و عمان در حاشیه اوپک
یک روز پس از تاکید وزیر نفت عمان برای تسریع در ساخت خط لوله صادرات گاز ایران، در مصاحبه‌اش با روزنامه همشهری، وزیر نفت ایران در وین از امضای موافقتنامه‌ای (MMO) با محمدبن حمد الرحمی در حاشیه نشست اوپک خبر داد: امروز (روز پنجشنبه) یک موافقت‌نامه با وزیر عمانی امضا کردیم که فکر می‌کنم کار (پروژه صادرات گاز) را بسیار تسریع کند که براساس آن، کارشناسان دو طرف، در یکماه آینده، چند موضوع را مشخص کرده و به اجلاس وزرا در اوایل سال 2018می‌آورند.
زنگنه، تعیین حجم گاز صادراتی، چگونگی ساخت خط لوله، نحوه فاینانس پروژه را از جمله مواردی دانست که کارشناسان باید به سرعت آن را روشن کنند: طرف عمانی می‌پذیرد که مالیات و عوارض نگیرد. این را زنگنه می‌گوید. قرار است ایران، گاز مورد نیاز عمده ظرفیت کارخانه‌های LNG عمان را تامین کند.
قرارداد راهبردی سوآپ نفتی ایران و عراق این هفته امضا می‌شود
از موضوع‌های مورد توجه خبرنگاران در وین، سوآپ گاز بین ایران و عراق بود: امیدوارم قرارداد ارسال نفت خام کرکوک به ایران با استفاده از کامیون هفته آینده (این هفته) امضا شود و آرام آرام به سطح 60 هزار بشکه در روز برسد، این مهم است که کار را شروع کنیم، این یک ارتباط راهبردی بین ایران و عراق است.
این را زنگنه بلافاصله بعد از ملاقات پنجشنبه شب با وزیر نفت عراق گفت. ایران و عراق تفاهم 30 تا 60 هزار بشکه‌ای دارند که بر اساس آن، عراق نفت کرکوک را به پالایشگاه‌های ایران می‌دهد و ایران معادل آن را در بنادر صادراتی جنوب ایران تحویل مشتریان عراق می‌دهد.
عراق با محدودیت پایانه‌های صادراتی نفت روبه‌روست: از زمانی که برای ساخت خط لوله (ارسال نفت به ایران) تصمیم‌گیری شود، ساخت آن، کمتر از 2 سال طول خواهد کشید. این خط در ایران به 200 کیلومتر نمی‌رسد. در عراق هم همینطور. فعلا پیشنهاد این است که نفت عراق به تنگه فنی بیاید. چرا که هم می‌تواند به پالایشگاه‌های شمالی ایران برود هم می‌تواند به خطوط صادراتی جنوب کشور ارسال شود. این را زنگنه می‌گوید و به اتاقش می‌رود.
رضا زندی
روزنامه نگار و تحلیلگر نفتی
منبع: روزنامه همشهری
