نگاه بالادستی و کلان مملکتی، وجود زمینه های صنعتی، تجاری و تولیدی و از همه مهمتر نیاز مردم استان به رشد، توسعه و اشتغال دست به دست هم داده تا این استان در مسیر جدیدی قرار گیرد.
سفر کاروان تدبیر و امید و جلساتی که پیش از آن در استان با حضور مقامات عالی کشوری منعقد شد، جرقه های شکل گیری تحولی بنیادین را در استان زد.
رئیس جمهوری در سفر خود به گلستان از ایجاد منطقه آزاد تجاری ـ صنعتی اینچه برون گلستان به عنوان هشتمین منطقه آزاد کشور یاد کرد.
منطقه آزادی که دو زون اصلی آن در ارتباط مستقیم با مباحث نفت و گاز است و شاید اگر واقع بینانه به آن نگریسته شود، علاوه بر شهرک متالورژی و شهرک پتروپالایش، زون بندر تجاری خواجه نفس نیز محور مهمی در مبادلات تجاری نفت و گاز خواهد بود.
شهرک متالورژی: وجود ذخایر غنی معدنی در کشور قزاقستان، دسترسی به آبهای دریای خزر، عبور دو خط لوله گاز سرخس ـ نکا و ترکمنستان از ایران، وجود نیروگاه برق علی آباد، وجود معادن زغالسنگ استان و تفاهمنامه ترسیم نقشه راه میان ایران و قزاقستان از جمله ویژگیهایی است که ایجاد شهرک متالورژی را در این منطقه با توجیه اقتصادی مواجه می کند. این شهرک می تواند حداقل نیاز 9 کشور حوزه CIS را به محصولات فولادی برطرف کند.
شهرکی که قرار است در زمینی به مساحت 5 هزار هکتار ایجاد شود و در آن سالیانه 5میلیون تن فولاد، 200 هزار تن بوکسیت، 200 هزار تن انواع فلزات رنگین شامل مس و سرب و روی و 100 هزار تن فروآلیاژ منگنز و سیلیس تولید شود و برای تولید این مقادیر به 10 میلیون تن ماده معدنی که یقیناً با استفاده از خط آهن منتقل می شود نیاز است.
شهرک پتروپالایش: انبوه منابع نفت و گاز، در اطراف دریای خزر و وجود دو خط لوله گاز و دسترسی نداشتن مناسب به بازارهای جهانی مشکلاتی را برای کشورهای حوزه خزر پدید آورده که می توان با انتقال به بندر خواجه نفس با هدف خرید یا سوآپ و ایجاد شهرک پتروپالایش از این منابع عظیم استفاده کرد.
شهرکی که قرار است در زمینی به مساحت 5 هزار هکتار و با هدف ساخت و استقرار پالایشگاه نفت و تولید روزانه 100 هزار بشکه (بنزین ـ گازوییل ـ نفت سفید) ساخته شود و در عین حال صنایع پایین دستی و واحد GTP برای تولید پروپیلن ها در آن ایجاد شود.
در کنار شکل گیری این افق روشن و با تصویب قطعی منطقه آزاد تجاری ـ صنعتی اینچه برون در شورای عالی مناطق آزاد کشور، مدیر عامل شرکت نفت خزر با عزمی جدی و با نگاه اکتشاف نفت و گاز در گلستان، وارد این استان شد.
اکتشافات نفت و گاز: مطالعات در منطقه «صوفیکم» شهرستان آق قلا کلید خورد و تاییداتی مبنی بر وجود ذخایر نفت و گاز به دست آمد.
مدیر عامل شرکت نفت خزر با اشاره به اجرای عملیات لرزه نگاری دو بعدی در این استان می گوید: طی سالهای ۱۳۳۵ تا ۱۳۴۳ در منطقه شمال کشور و در استانهای گلستان و گیلان و مازندران تعداد ۱۶ حلقه چاه در مناطق ساحلی حفر شده است که ۱۱ حلقه چاه در استان گلستان قرار دارد.
علی اصولی یادآور می شود: آخرین چاه ۴۵ سال پیش در منطقه قزل تپه حفاری شد و نتایج حاصل شده باعث شد تا دیدگاه مناسبی به لحاظ وجود پتانسیلهای هیدروکربنی وجود نداشته باشد، براساس دیدگاه حاکم بر بخش خزر جنوبی در دریای خزر همیشه این منطقه فاقد هیدوکربن معرفی می شد ولی با الطاف الهی و تلاش و همت همکاران ، میدان نفتی سردار جنگل کشف شد و امید و خوشحالی را برای مردم این خطه به ارمغان آورد.
وی با تاکید بر رسالت و ماموریت خود در سه استان گلستان ، گیلان و مازندران طی چند سال گذشته، خاطر نشان کرد: با بازنگری و روزآمدکردن مطالعات انجام شده در استان گلستان و انجام ۱۲۵۰ کیلومتر عملیات لرزه نگاری در این استان پس از پردازش داده ها و تعبیر و تفسیر اطلاعات لرزه نگاری و تشخیص ساختار مشترک با جمهوری ترکمنستان، برنامه ریزی لازم به منظور انجام حفاری اکتشافی در منطقه صوفیکم انجام گرفت.
وی می افزاید: چنانچه نتایج حفاری، گویای وجود ذخایر هیدروکربنی مناسب باشد، به عنوان رویدادی مهم در توسعه و آبادانی خطه شمال مطرح خواهد شد و چنانچه نتایج حاکی از نبود هیدروکربن باشد، مخزن به لحاظ ذخیره سازی گاز مورد بررسی قرار خواهد گرفت و در هر دو صورت ما موفق به شناسنامه دار کردن ساختارهای موجود در این منطقه شده ایم.
تفاهمنامه گازی:
بخش دیگری از این پازل با امضای تفاهمنامه مشارکت برای اجرای طرح تولید پروپیلن از گاز طبیعی (gtpp) در گلستان فی ما بین سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (ایدرو) توسط سعید فائقی، معاون توسعه سرمایه گذاریهای صنعتی ایدرو، رئیس مرکز مطالعات اقتصادی خاورمیانه و دکتر حسن صادقلو، استاندار گلستان تکمیل شد.
تفاهمنامه ای که منجر به اشتغال مستقیم حدود دو هزار نفر می شود و ظرفیت تولید 600 هزار تن پروپیلن در سال، تبدیل بخشی از منابع عظیم گاز طبیعی به محصولات بالادستی و پایین دستی پتروشیمی را با ارزش افزوده بالا دارد.
گفته می شود از مزایای دیگر این طرح می توان به سرمایه گذاری بخش خصوصی تا سقف 81درصد، استفاده از دانش فنی شرکتهای معتبر اروپایی، بهره گیری از محصولات حاصل از اجرای طرح در صنایع پایین دستی اشاره کرد.
همچنین سرمایه گذاری این طرح توسط سرمایه گذاران بخش خصوصی و سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران انجام خواهد شد و آنها در نخستین فرصت برای جانمایی مطلوب به استان گلستان سفر می کنند.
به نظر می رسد عطر و طعم گلستان در حال تغییر است، استانی که به دلایل مختلف در حاشیه توسعه بوده ، در حال ورود به متن توسعه است و به معنای واقعی کلمه با تصویر افقی روشن در حال پیمودن پله های ترقی است.
شاید بتوان از نفت، گاز و اکتشافات و مشتقات آن به عنوان محور توسعه استان یاد کرد و حرکت در این مسیر را زمینه ساز آینده روشن گلستان دانست.
سیاوش کیانی پور
