کارنامه ۱۰۰ روزه دولت در نفت؛ از افزایش صادرات تا خنثی کردن توطئه بنزینی
به گزارش شانا به نقل از ایرنا، ۱۰۰ روز از استقرار دولت سیزدهم می‌گذرد و در این مدت اعضای کابینه تلاش کرده‌اند شرایط اقتصادی را بهبود بخشند، در این میان، وزارت نفت نیز با وجود آنکه با چالش‌های مختلف روبه‌رو بوده اما در عمل دستاوردهای بزرگی را ثبت کرده است.
نگاهی به عملکرد وزارت نفت در دولت سیزدهم نشان می‌دهد که عزمی جدی برای اصلاح شرایط وجود دارد تا آنجا که در ۱۰۰ روز، افزون بر اجرای برنامه‌های تعیین‌شده، چالش‌های بزرگی مانند اختلال در سامانه بنزین نیز به‌خوبی مدیریت شده است.
افزایش صادرات نفت ایران
جواد اوجی، وزیر نفت در زمانی که به‌عنوان وزیر پیشنهادی نفت دولت سیزدهم به مجلس شورای اسلامی معرفی شد، یکی از مهم‌ترین برنامه‌های خود را افزایش فروش و صادرات نفت ایران که از مسیرهای مختلف مانند تهاتر با کالا یا سرمایه انجام می‌شود، اعلام کرد.
وی در همان زمان تأکید کرد که ایران خود را معطل توافق و رفع تحریم‌ها نمی‌کند و صادرات نفت خود را افزایش خواهد داد، موضوعی که حالا پس از ۱۰۰ روز مشخص شده که برای آن برنامه وجود داشته است و اوجی پس از آنکه به طبقه پانزدهم وزارت نفت رفت، افزایش صادرات نفت را در اولویت اصلی خود قرار داد.
وزیر نفت هفته گذشته درباره افزایش صادرات نفت ایران گفت: در دولت سیزدهم توفیق‌هایی در صادرات نفت و میعانات گازی رقم خورد که با استفاده از ظرفیت‌های داخلی و خارجی صادرات رو به بهبود رفته است.
اوجی تأکید کرد: اقدام کودکانه آمریکا در آب‌های دریای عمان نیز نشان‌دهنده موفقیت دستاورد ایران در افزایش صادرات نفت خام ایران است.
اشاره وزیر نفت به مصادره محموله نفت ایران توسط آمریکا و انتقال محموله نفت آن به یک نفتکش دیگر بود که هم‌زمان نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با اجرای عملیات هلی‌برن روی عرشه نفتکش، آن را به تصرف خود درآوردند و آن را به‌سوی آب‌های سرزمینی ایران هدایت کردند.
در ادامه نیروهای آمریکا با استفاده از چند فروند بالگرد و ناو به تعقیب نفتکش پرداختند، اما با ورود قاطعانه و مقتدرانه نیروهای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ناکام ماندند، نیروهای آمریکایی دوباره با امکانات بسیار و با استفاده از چند ناو بیشتر تلاش کردند مسیر حرکت نفتکش را سد کنند که باز هم موفق نشدند، این نفتکش به آب‌های ایران هدایت شد.
وزیر نفت البته تأکید کرده است که وزارت نفت خود را معطل تحریم‌ها نمی‌کند و تلاش می‌کند با استفاده از ظرفیت‌ها و روش‌های مختلف فروش، توفیق‌های بیشتری حاصل شود.
موفقیت ایران در فروش و صادرات نفت آن‌چنان چشمگیر بوده است که رئیس‌جمهوری آمریکا را وادار به واکنش کرد.
رئیس‌جمهوری آمریکا به‌تازگی در سخنانی که در عمل خلاف وعده‌های کاخ سفید برای لغو تحریم‌های ظالمانه علیه ایران و بازگشت واشنگتن به برجام است، خواستار کاهش خرید نفت ایران از سوی کشورهای واردکننده شد.
بایدن که از یک سو از آمادگی آمریکا برای لغو تحریم‌ها علیه ایران سخن می‌گوید و این وعده را بارها نیز تکرار کرده و از سوی دیگر، در عمل در تکاپو برای تشدید این تحریم‌های ظالمانه است، در آستانه دیدار مجازی با شی جین پینگ، رئیس‌جمهوری چین به‌عنوان اصلی‌ترین خریدار نفت ایران گفت: عرضه نفت از سوی کشورهای تولیدکننده به مقدار کافی وجود دارد تا کشورهای متقاضی نفت و محصولات نفتی، مقدار واردات خود از ایران را به‌طور قابل‌توجهی کاهش دهند.
این اظهارنظرها نشان می‌دهد که ایران در فروش و صادرات نفت خود مسیر درستی را رفته است، آمارهای اقتصادی نیز نشان می‌دهد رشد اقتصادی کشور با نفت بیشتر از رشد اقتصادی بدون نفت است که حکایت از افزایش درآمدهای نفتی ایران دارد.
عبور از زمستان بدون قطعی گاز
روی کار آمدن دولت سیزدهم هم‌زمان با آغاز فصل سرما در کشور بود. فصلی که بیش از هر بخش دیگری، وزارت نفت را درگیر می‌کند تا سوخت مورد نیاز زمستان بدون قطعی و پایدار تأمین شود.
در این میان هم‌زمان با ورود نخستین موج سرما به کشور بر اساس آمار شرکت ملی گاز ایران، مصرف گاز ۱۰۰ درصد افزایش یافت.
این موضوع سبب شد نگرانی‌ها برای تأمین سوخت زمستانی بخش خانگی، صنایع و نیروگاه‌ها بیشتر شود، با این حال وزارت نفت دولت سیزدهم اعلام کرد اولویت تأمین گاز در زمستان، بخش خانگی است و برای جبران کمبود گاز در کشور تلاش شده است سوخت مایع نیروگاه‌ها به مقدار کافی تأمین شود.
این اولویت‌بخشی در پی ناترازی و خاموشی‌های زمستان پارسال رقم خورد، اما حالا خبرهایی به گوش می‌رسد که از موفقیت وزارت نفت در برنامه‌ریزی برای این مسئله خبر می‌دهد، برای نمونه میدان گازی پارس جنوبی که حدود ۷۰ درصد گاز مصرفی ایران را در برمی‌گیرد، اکنون با حداکثر توان تولید آماده است که گاز مصرفی کشور را تأمین کند.
مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس نیز اعلام کرد که عملیات تعمیرات اساسی سکوهای پارس جنوبی تمام شده است و برای تولید روزانه ۷۰۰ میلیون مترمکعب گاز در زمستان امسال آمادگی وجود دارد و این تولید از ۳۷ سکوی دریایی پارس جنوبی انجام می‌شود.
افزایش مصرف گاز بخش خانگی که حالا به مرز ۵۰۰ میلیون متر مکعب در روز رسیده استفاده از سوخت مایع در نیروگاه‌های کشور را ناگزیر کرده است.
آن‌گونه که وزیر نفت در روزهای گذشته از ذخیره‌سازی بیش از ۲ میلیارد و ۸۰۰ میلیون لیتر سوخت مایع در مخازن نیروگاه‌ها و صنایع عمده خبر داد و اعلام کرد که در زمینه فروش و صادرات فرآورده‌های نفتی که در این مدت به‌دلیل تأمین ذخایر و مصارف داخلی محدودیت‌هایی وجود داشته است اما از دو هفته آینده صادرات فرآورده‌ها ازسرگرفته می‌شود.
بررسی‌ها نشان می‌دهد اکنون نه تنها سوخت مایع مورد نیاز فراهم شده، بلکه مازاد تولید نسبت به مصرف نیز وجود دارد که امکان صادرات فرآورده‌های نفتی را برای کشور فراهم کرده است.
توجه ویژه به میدان‌های مشترک نفت و گاز
در کنار ساماندهی وضع صادرات نفت و تأمین سوخت زمستانی، وزیر نفت به مناطق عملیاتی نفت نیز سفرهای مستمری داشته است تا از وضع تولید نفت و گاز کشور با خبر شود.
از آنجا که توسعه میدان‌های مشترک نفت و گاز همواره از سوی دولت سیزدهم اهمیت ویژه‌ای داشته و تعلل در برداشت از این منابع به معنای ایجاد فرصت برای همسایگان برای بهره‌برداری بیشتر است، وزیر نفت دولت سیزهم دو سفر نخست خود را به بوشهر و خوزستان که بزرگ‌ترین میدان‌های مشترک نفت و گاز ایران در آنها قرار گرفته است اختصاص داد.
اوجی با اشاره به اهمیت حفظ و نگهداشت تولید در میدان‌های مشترک نفت و گاز کشور، افزود: ما به رئیس‌جمهوری قول دادیم که توسعه میدان‌های مشترک نفت و گاز در این دولت تعیین تکلیف شود.
وزیر نفت تصریح کرد: بخشی از میدان‌های مشترک غرب کارون توسعه یافته‌اند، اما کامل نیست و نیاز است دیگر بخش‌های آن تکمیل شود و هرچه سریع‌تر مراحل دوم یا سوم توسعه آنها را آغاز کنیم.
اوجی با بیان اینکه بحث حداکثر برداشت نفت از میدان‌های مشترک را در برنامه داریم، ادامه داد: با بیش از ۱۵۳ میلیارد بشکه نفت قابل برداشت، ظرفیت خوبی برای برداشت از این مخازن و میدان‌های نفتی داریم.
وزیر نفت تأکید کرد: با ارائه راه‌های مختلف هم بحث افزایش برداشت از میدان‌های مشترک و هم حفظ و نگهداشت آنها را دنبال خواهیم کرد.
افزایش نقش‌آفرینی ایران در تجارت گاز جهان
ایران به‌عنوان دومین دارنده منابع گازی و سومین تولیدکننده گاز طبیعی جهان، به‌دنبال افزایش نقش‌آفرینی در تجارت گاز است، در این میان، افزون بر افزایش صادرات گاز به ترکیه و عراق و ایجاد بازارهای جدید صادراتی، این فرصت فراهم است تا با اتصال شبکه گاز ایران به ترکمنستان، از این فرصت برای تبدیل شدن به قطب گازی منطقه نیز استفاده شود.
در سال‌های گذشته، پرداخت نکردن بدهی گازی به ترکمنستان سبب شد واردات گاز از این کشور متوقف شود، حالا و با روی کار آمدن دولت سیزدهم، وزیر نفت تأکید کرده است که ایران به‌دنبال پرداخت بدهی خود به ترکمنستان است تا از این فرصت در توسعه روابط گازی با کشورهای دیگر و پایداری شبکه گاز خود استفاده کند.
وزیر نفت در دیدار با هیئت ترکمنستانی با اشاره به اینکه احیای صادرات گاز ترکمنستان به ایران می‌تواند گام نخست برای ارتقای روابط همه‌جانبه دو کشور باشد، یادآوری کرد: سیاست دولت سیزدهم گسترش سطح روابط دوجانبه با همسایگان از جمله ترکمنستان است.
خنثی‌کردن توطئه بنزینی، بدون هزینه اجتماعی و سیاسی
اما شاید مهم‌ترین دستاورد وزارت نفت در دولت سیزدهم را بتوان خنثی کردن توطئه بنزینی دانست که بدون هزینه اجتماعی و سیاسی انجام شد.
حمله سایبری به سامانه هوشمند سوخت در حالی طی هشت روز خنثی شد که حمله‌کنندگان در تلاش بودند با توجه به اتفاق‌های گذشته، بهره‌برداری‌های سیاسی از این موضوع داشته باشند، اما این موضوع در عملیاتی ۴۰ هزار نفری و طی هشت روز ناکام ماند.
ظهر چهارم آبان‌ماه، افرادی که به پمپ‌بنزین‌های کشور مراجعه کردند با دست خالی برگشتند، پمپ‌بنزین‌ها از کار افتاده بود و آن‌گونه که ساعاتی بعد مشخص شد، حمله سایبری به سامانه هوشمند سوخت دلیل این اختلال بود.
حمله‌ای که ابعاد وسیعی داشت و حتی عرضه بنزین به قیمت آزاد را نیز دچار چالش کرد، البته با اعزام کارشناسان فنی به سراسر کشور، عصر سه‌شنبه، عرضه بنزین با قیمت آزاد در بعضی از جایگاه‌های عرضه سوخت آغاز شد.
در کمتر از ۱۲ ساعت نیز راهکاری برای اتصال دوباره پمپ‌بنزین‌ها به سامانه هوشمند سوخت ازسوی کارشناسان صنعت نفت مطرح شد که با موفق بودن آن، اتصال به سامانه هوشمند سوخت نیز در دستور کار قرار گرفت.
مدیریت شایعه گرانی بنزین با اطلاع‌رسانی به‌موقع
اختلال در سامانه هوشمند سوخت اگرچه به‌دلیل حمله سایبری روی داده بود، اما سبب شد تا شایعه افزایش قیمت بنزین نیز تقویت شود. در فضای مجازی این شایعه به‌سرعت منتشر شد اما وزیر نفت بلافاصله آن را تکذیب کرد و گفت که سهمیه‌های بنزین دست نخورده در کارت‌های هوشمند سوخت باقی است و افزایش قیمت بنزین صحت ندارد.
پذیرش به‌موقع واقعیت از سوی وزارت نفت، همراه با اطلاع‌رسانی دقیق و عذرخواهی به‌موقع در کنار تلاش برای تخصیص سهمیه بنزین جبرانی سبب شد آرامش در کشور حفظ شود.
اوجی همچنین از اختصاص سهمیه بنزین جبرانی خبر داد و تأکید کرد: این سهمیه در کارت‌های هوشمند سوخت شارژ می‌شود.
وزیر نفت پس از چند روز از اختلال در سامانه هوشمند سوخت اعلام کرد که برای جبران این اختلال، سهمیه سواری شخصی که سهمیه عادی ۶۰ لیتر در ماه است، در پایان آبان‌ماه به ۷۰ لیتر افزایش می‌یابد. برای موتور سیکلت‌ها نیز ۵.۶ میلیون کارت فعال وجود دارد که سهمیه آنها از ۲۵ لیتر به ۳۰ لیتر افزایش می‌یابد و مجموع سهمیه جبرانی ۲۵۸ میلیون لیتر است.
نکته مهم در مدیریت توطئه بنزین در کشور، حضور همه عوامل اجرایی برای حل مشکل بود. تا آنجا که یک روز پس از این اختلال، سید ابراهیم، رئیس‌جمهوری به‌صورت سرزده به بعضی از جایگاه‌های عرضه سوخت رفت.
با پیگیری‌های مجموعه وزارت نفت، سرانجام کل جایگاه‌های عرضه سوخت در سراسر کشور از سه‌شنبه (۱۱ آبان‌ماه) به سامانه هوشمند سوخت متصل شدند و امکان عرضه بنزین و نفت‌گاز سهمیه‌ای در همه جایگاه‌های عرضه کشور فراهم شد.
