پاییز و زمستان صنعت گاز چگونه گذشت؟/ روزهای گرمِ ایران در منفی صفر درجه
به گزارش شانا، چهارم شهریورماه ۱۴۰۰، نخستین روزی که جواد اوجی به‌عنوان وزیر نفت دولت سیزدهم به ساختمان این وزارتخانه آمد، اعلام کرد «تأمین سوخت زمستانی نخستین دستور کار وزارت نفت است و تشکیل نشست‌های تأمین سوخت زمستانی از روز شنبه (ششم شهریورماه) آغاز و مشکلات و چالش‌های پیرامون آن پیگیری می‌شود.»
چندی بعد گفت که «امسال با توجه به اینکه در زمینه تولید گاز طبیعی رقم اضافه‌ای نخواهیم داشت و مصرف در بخش‌های خانگی، صنایع و نیروگاهی هم نسبت به پارسال با افزایش ۱۰ درصدی روبه‌رو می‌شود، پیش‌بینی می‌کنیم در فصل سرد سال (دی و بهمن‌ماه) روزانه با ۲۰۰ میلیون مترمکعب کسری گاز روبه‌رو شویم که طبق برنامه‌ریزی‌ها برای جایگزینی با سوخت مایع، سعی می‌کنیم هموطنانمان دچار مشکل نشوند.»
اکنون روزهای سردِ سال ۱۴۰۰ سپری شده است، هرچند در این سال تولید گاز از مصرف پیشی گرفت و طبق اعلام وزیر نفت، مصرف گاز طبیعی در دوم بهمن‌ماه رکوردی تازه ثبت کرد و به ۶۹۲ میلیون مترمکعب گاز در بخش‌های خانگی، تجاری و صنایع غیرعمده رسید، اما وزارت نفت و شرکت ملی گاز ایران چگونه توانستند سرمای ۱۴۰۰ را با موفقیت و بدون قطعی گاز طی کنند؟
مجید چگنی، معاون وزیر نفت و مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران با وجود آنکه نسبت به مصرف بی رویه گاز در کشور انتقاد دارد و گفته که «ما سومین تولیدکننده گاز جهان و چهارمین مصرف‌کننده آن پس از روسیه، آمریکا و چین هستیم و مقدار مصرف گاز در ایران تقریباً با ۱۲ کشور ثروتمند اروپا برابری می‌کند»، در گفت‌وگویی با خبرنگار شانا اعلام کرد: «مهم‌ترین اقدام‌هایی که سبب عبور بدون دغدغه از زمستان سال ۱۴۰۰ شد، آغاز سوآپ گازی از ترکمنستان به آذربایجان، افزایش ظرفیت انتقال گاز کشور با به‌کارگیری ۱۵ واحد توربوکمپرسور یدک در تأسیسات انتقال گاز، راه‌اندازی تأسیسات تقویت فشار خیرگو ۸ و ارسنجان ۸ و به‌ویژه اقدام‌های سنجیده و بهنگام برای مدیریت مصرف نیروگاه‌ها و صنایع بود.»
از سویی دولت هم مصوبه‌هایی برای جریمه پرمصرف‌ها و اعمال پاداش برای کم‌مصرف‌ها در نظر گرفت و اجرایی کرد که مشروح آنها را می‌توانید اینجا و اینجا بخوانید.
آنچه در ادامه می‌خوانید مروری بر اقدام‌ها، دستاوردها و تحولات صنعت گاز در پاییز و زمستان ۱۴۰۰ است.
تکمیل گازرسانی به همه شهرها و روستاهای ایران تا ۲ سال آینده
مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران مدتی پیش اعلام کرد که «با رویکرد جهادی دولت سیزدهم، گازرسانی به همه شهرها و روستاهای کشور تا دو سال آینده تکمیل و پرونده گازرسانی در ایران بسته می‌شود.»
گازرسانی به شهرها و روستاهای ایران هم در سالی که گذشت با وجود اعمال تحریم‌ها و فشار اقتصادی فراوان نه‌تنها متوقف نشد، بلکه با تلاش کارکنان صنعت گاز کشور این کار با تکیه بر توان داخلی و حضور مؤثر شرکت‌های دانش‌بنیان شتاب بیشتری گرفت، به‌طوری که درصد بهره‌مندی خانوار شهری از گاز طبیعی به مرز ۹۹ درصد و خانوار روستایی به حدود ۸۵ درصد رسید.
این روند در دهه فجر انقلاب اسلامی هم دنبال شد و طرح‌ها و پروژه‌های متعددی در سراسر کشور به بهره‌برداری رسید یا کلنگ‌زنی شد.
بهره‌برداری از پروژه‌های متعدد خانگی و صنعتی در سیستان و بلوچستان و کردستان، پروژه گازرسانی به ۲۶ روستای لرستان، ۹ روستای فیروزکوه، ۱۲ روستای دیگر آذربایجان شرقی، بیش از ۲۰ روستا و ۴۰ واحد صنعتی خوزستان، روستاهای صفر مرزی در کرمانشاه، گازرسانی آخرین شهرهای خراسان جنوبی و ایلام، همچنین صرفه‌جویی ۲۳۰ میلیارد ریالی گاز خراسان رضوی با ساخت ایستگاه‌های گازرسانی فقط بخشی از اخبار مربوط به شرکت‌های گاز استانی در کشور است.
سربلندی پالایشگاه‌های گاز کشور در تولید پایدار
ایران اکنون سومین تولیدکننده گاز طبیعی در جهان با ظرفیت پالایش روزانه بیش از ۱۰۳۰ میلیون مترمکعب و میانگین تولید گاز و گاز تحویلی به خطوط شامل پالایشگاه‌های گازی، تأسیسات نفتی و صادرات) روزانه ۹۲۱ میلیون مترمکعب است که پارس جنوبی سهم عمده‌ای در این تولید دارد. هادی هاشم‌زاده فرهنگ، مدیرعامل مجتمع گاز پارس جنوبی هم از سهم بیش از ۵۰ درصدی پارس جنوبی در درآمد دولت خبر داده است.
افزایش تولید محصولات جانبی پالایشگاه گاز ایلام و قابلیت اطمینان بیش از ۹۹ درصدی این پالایشگاه در زمستان ۱۴۰۰، افزایش روزانه ۵۰۰ هزار مترمکعبی تولید گاز پالایشگاه شهید هاشمی‌نژاد، ساخت نسل نو توربوکمپرسور برای به‌کارگیری در پروژه ذخیره‌سازی گاز شوریجه، افزایش ۹ درصدی فرآورش گاز در پالایشگاه فجر جم، بومی‌سازی ژنراتور TG-901A در پالایشگاه گاز سرخون و قشم، همچنین پاکسازی سواحل عسلویه به همت کارکنان پالایشگاه‌های پارس جنوبی همسو با عمل به مسئولیت اجتماعی صنعت گاز از دیگر اقدام‌های انجام‌شده است.
افزایش ۲.۸ درصدی مقدار انتقال گاز در سال ۱۴۰۰
ایران اکنون ۳۷ هزار و ۷۴۸ کیلومتر خط انتقال گاز و ۸۸ ایستگاه تقویت فشار گاز دارد و وظایف محوله به شرکت انتقال گاز ایران توسط حدود ۱۱ هزار نفر از کارکنان متخصص و متعهد در حال انجام است. مقدار انتقال گاز طبیعی در سال ۱۴۰۰ هم نسبت به سال ۱۳۹۹ افزایش ۲.۸ درصدی داشته است.
معاون وزیر نفت در امور گاز هم هفته پایانی اسفندماه پارسال از انتقال بیش از ۲۶۱ میلیارد مترمکعب گاز طبیعی در زمستان ۱۴۰۰ خبر داد، همچنین اعلام کرد رکوردی تازه در تاریخ انتقال گاز کشور به مقدار بیش از ۸۵۱ میلیون مترمکعب در ۱۶ دی‌ماه ۱۴۰۰ ثبت شد.
بهره‌برداری از پروژه بومی‌سازی سیستم کنترل توربوکمپرسور، افتتاح بخش نخست خط انتقال گاز «محمدیه قم – پارچین» و راه‌اندازی پروژه مخابرات خط هفتم سراسری انتقال گاز بخشی از دیگر فعالیت‌های انجام‌شده است.
ایران در این زمان همچنین با حمایت‌های شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران هفتمین سازنده توربین در جهان شد که گامی بلند همسو با خودکفایی و تکیه بر توان داخل است.
*برای مرور اخبار صنعت گاز کشور در بهار و تابستان سال ۱۴۰۰ هم می‌توانید لینک زیر را دنبال کنید.
