شانا، سومین اجلاس سران مجمع کشورهای صادرکننده گاز در تهران، 2 آذرماه 1394 برگزار شد و در این اجلاس روسای جمهوری، وزرای انرژی و هیئتهای بلندپایه کشورهایی که بیشترین ذخایر گازی جهان را در اختیار دارند شرکت کردند.
از نکات مهم سومین اجلاس سران GECF می توان به بیانات روسای جمهوری ایران و روسیه و مسئولان قطری به عنوان نخستین، دومین و سومین دارندگان بزرگ ذخایر گازی جهان اشاره کرد که حاوی نکات مهمی در زمینه ساختارهای آینده گاز جهان است.
ایران و روسیه به همراه قطر در مجموع 91.1 تریلیون مترمکعب ذخایر گاز طبیعی 48.7 درصد از ذخایر گاز طبیعی جهان را در اختیار دارند و هر گونه سیاستگذاری از طریق این سه کشور می تواند تاثیرات مهمی در آینده بازارهای گاز جهان داشته باشد.
البته ذکر این نکته مهم است که قطریها چنان که محمدبن صالح الساده، وزیر صنعت و انرژی این کشور هم به آن اشاره کرده، میدانهای گازی خود را در حداکثر ظرفیت در حال بهره برداری دارند. اما ایران و روسیه چشم انداز آینده گازی خود را در توسعه بیشتر این بخشها می دانند.
دکتر روحانی، رئیس جمهوری ایران در سومین اجلاس سران مجمع کشورهای صادرکننده گاز در تهران راهبرد جمهوری اسلامی را افزایش تولید و صادرات گاز طبیعی از طریق سرمایهگذاری در میدانهای نفت و گاز با اولویت همکاریهای بین المللی اعلام کرد.
رئیس جمهوری، هدف از این اجلاس را همکاری برای یافتن راهکارهایی جهت حمایت از منافع جمعی کشورهای عضو مجمع دانست و
در بخشی دیگر از سخنان خود به بیان ظرفیتهای اقتصادی ایران و معرفی شکل جدید قراردادهای نفتی ایران در بخش نفت و گاز پرداخت و گفت: “ایران به عنوان یکی از بزرگترین دارندگان ذخایر گازطبیعی جهان، از ظرفیت بسیار بالایی برای تولید و صادرات گاز طبیعی و مشارکت بیشتر در تأمین امنیت عرضه انرژی جهانی برخوردار است. کشور من طی سالهای گذشته سیاست جایگزینی گاز را به جای دیگر سوختهای فسیلی به کار بسته و در حال حاضر حدود 70 درصد ترکیب انرژی ایران را گاز تشکیل می دهد و حدود 90 درصد خانوارهای شهری و روستایی ایران به شبکه سراسری توزیع گاز دسترسی دارند، و ظرفیت تولید گاز ایران تا 2 سال آینده به بیش از هزار میلیون متر مکعب در روز خواهد رسید.
اما مقایسه نسبت میزان تولید به حجم ذخایر و بویژه نسبت صادرات گاز طبیعی این کشور به حجم ذخایر آن نشان می دهد که محدودیتهای تحمیلی سیاستهای بینالمللی در گذشته مانع بهرهبرداری مطلوب ایران از این ظرفیتها شده است. البته ما معتقدیم این وضع با توافقهای اخیر ایران در مورد برنامههای صلحآمیز انرژی هسته ای خود با کشورهای 1+5، به سرعت تغییر خواهد کرد و مقدمات این تغییرات وسیع و همه جانبه نیز در سرمایه گذاریها و تصمیماتی که از بدو شروع به کار این دولت صورت گرفته، آماده شده است.
تداوم افزایش سریع ظرفیتهای تولید گاز ایران در دو سال گذشته، این امکان را به ایران می دهد که صادرات گاز را به کشورهای همسایه از طریق خط لوله و به دیگر نقاط دنیا از طریق LNG افزایش دهد. راهبرد ما بر افزایش تولید و صادرات گاز طبیعی از طریق سرمایهگذاری در میدانهای نفت و گاز استوار شده است.
بیمناسبت نیست یادآوری کنم که چارچوب قراردادهای نفتی و گازی جدید ایران، زمینه جذابی را برای سرمایهگذاری در صنعت نفت و گاز ایران فراهم میکند و این دولت حمایت خود را از سرمایه گذاریهای بینالمللی در صنعت نفت و گاز اعلام میدارد.
البته ایران علاوه بر افزایش ظرفیتهای تولید، برنامههای گسترش مصرف گاز در داخل و درعین حال افزایش کارآیی انرژی و صرفهجویی و بهینه سازی در مصرف را در دستور کار دارد، تا بتواند ضمن بهرهگیری داخلی از این انرژی پاک، ظرفیت صادراتی خود را ارتقا بخشد”.
اما نکته مهم دیگر در اجلاس را می توان به سخنان ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه نسبت داد که او نیز به عنوان رهبر دومین دارنده ذخایر گازی جهان با معرفی ظرفیتهای گازی جهان در سالهای نزدیک به معرفی توان و پتانسیلهای کشورش در بخش گاز و برنامه های آتی روسیه برای دست یافتن به سهم بیشتر از تجارت بین المللی گاز پرداخت.
ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه در سومین اجلاس سران جی یی سی اف در تهران، با بیان این که فضای جدید، ساختار بازار گاز را تغییر داده است، افزود: اکنون روشهای جدیدی برای فروش این کالا به وجود آمده است.
پوتین با بیان این که کشورهای عضو این مجمع ٧٩ درصد گاز کل جهان را تولید می کنند و نیمی از تجارت این انرژی را در اختیار دارند، تصریح کرد: تا سال ٢٠۴٠ میلادی، تقاضای جهانی گاز ٣٢ درصد معادل ۵ تریلیون مترمکعب افزایش خواهد داشت و این در حالی است که در پیش بینیهای سال ٢٠١۴ این عدد ٣,۴ تریلیون مترمکعب بوده است.
وی با اشاره به تلاشهای این کشور برای ایجاد زیرساختهای گاز طبیعی افزود: سرمایه گذاری در این زمینه نیازمند تضمینهای اطمینان بخش است زیرا باید ریسک سرمایه گذاری را کاهش داد و برای تامین امنیت آن همه باید هزینه کنند و سهم خود را پرداخت کنند.
وی با بیان این که پروژه راهبردی ملی روسیه تا سال ٢٠٢۵ در حال تدوین است و تولید گاز تا سال ٢٠٣۵ تا ٨۵۵ میلیارد مترمکعب افزایش خواهد یافت، افزود: با شرکای اروپایی کارهای زیرساختی را در حال انجام داریم، همچنین درصدد هستیم به سمت شرق هم صادرات داشته باشیم.
رئیس جمهوری روسیه تصریح کرد: در نظر داریم فروش گاز را به آسیا به ١٢٨ میلیارد مترمکعب در سال و صادرات گاز طبیعی مایع شده (LNG) را به ۶٠ میلیون تن در سال افزایش دهیم که ١٣ درصد حجم کل این بازار را شامل می شود.
وی با بیان این که روسیه قصد دارد صادرات گاز به غرب و شرق این کشور را افزایش دهد، افزود: مشکلاتی در این زمینه داریم که امیدواریم با همکاری شرکایمان در این مجمع و دیگر کشورهای علاقمند به استفاده از گاز روسیه برطرف شود.