به گزارش خبرنگار شانا، صنعت برق ایران همگام با دیگر بخشهای اقتصادی و صنعتی کشور خود را آماده نقش آفرینی در دوران پسا تحریم می کند و در این مسیر افزون بر برنامه ریزی برای افرایش ظرفیت تولید برق در سراسر ایران ضرورت افزایش صادرات برق به کشورهای همسایه نیز مورد توجه ویژه ای قرار گرفته است.
با توجه به این که اتصال شبکه برق ایران به اروپا در دستور کار قرار ندارد در همین مسیر افزایش تبادل برق با کشورهای همسایه یکی از سیاستهای کلیدی صنعت برق در دوران پساتحریم است. هم‌اکنون ایران با هفت کشور همسایه از طریق مرزهای خشکی تبادل و ارتباط برقی دارد که پیش بینی می شود مبادلات برقی با آن کشورها در پساتحریم توسعه بیشتری یابد.
امروز نیروگاههای کشور افزون بر تامین نیاز داخل سالهاست که در زمینه
صادرات نیز فعال هستند و تبادل برق با کشورهای همسایه به طور منظم در حال
انجام است و کارشناسان امیدوار هستند در دوران پسا تحریم ایران به بزرگترین
صادر کننده برق در منطقه تبدیل شود.
در یک دهه گذشته ایران گسترش
ظرفیت تولید برق خود را، به منظور پاسخگویی به تقاضای رو به رشد مصرف
داخلی و همچنین فرصتهایی برای صادرات منطقه ای، دنبال کرده است و شاهد
هستیم که کشورمان با سرمایه گذاری قابل قبولی در حال احداث خطوط انتقال در
سراسرمرزهای خود است.
در این میان این نکته را نیز باید یاد آور شد
که جمهوری اسلامی ایران با کشورهای ارمنستان، پاکستان، ترکمنستان، ترکیه،
جمهوری آذربایجان، عراق و افغانستان انرژی مبادله می‌کند.
آمارها
نشان می دهد که صادرات برق ایران در چند سال گذشته جهش خوبی را شاهد بوده
است هر چند صنعت برق ایران با چالشهای گوناگونی مانند فرسودگی خطوط انتقال و
نیز هدرروی دست به گریبان است اما موقعیت خاص کشورمان در منطقه سبب شده
است که کشورهای گوناگون خواستار خرید برق از ایران باشند و ایران قابلیت آن
را دارد که با افزایش توان تولید برق صادرات خود را گسترش دهد.
استفاده از دانش روز جهان و فن آوری‌های نوین، ارتقای راندمان نیروگاهها، هوشمندسازی شبکه برق، بازگشایی خطوط اعتباری، فاینانس و سرمایه گذاری خارجی از مهمترین اولویت‌های صنعت برق در دوران پساتحریم است بنابراین مهمترین برنامه فعلی صنعت برق کاهش اتلاف انرژی در سطح شبکه تولید، انتقال و توزیع برق کشور است.
کارشناسان انرژی اعتقاد دارند که لغو تحریمها جان دوباره ای به صنعت برق خواهد داد و بخش انرژی کشور را در موقعیتی مناسب قرار می دهد. امید به دوران پسا تحریم و فراهم ساختن زمینه های رشد اقتصادی موجب شده است تا بار دیگر سرمایه گذاری در حوزه برق و انرژی مورد توجه بخش خصوصی و سرمایه گذاران قرار گیرد.
هوشنگ فلاحتیان معاون وزیر نیرو در امور برق و انرژی چندی پیش درباره تاثیر توافق ایران با گروه ۱+۵ بر بهبود وضعیت صنعت برق گفته بود: تامین بخشی از اقلام صنعت برق متاثر از شرایط تحریم بوده که امید است با گره گشایی مبادلات کالا بیش از گذشته تسهیل شود و کالا و تجهیزات در زمان کمتر با قیمت مناسب‌تر در دسترس باشد.
فلاحتیان افزود: با توافق صورت گرفته امیدواریم پروژه‌های متاثر از تحریمها در کمترین زمان ممکن به اتمام برسد؛ کاهش تحریمها می تواند در تامین مایحتاج عمومی صنعت برق کشور یاری‌دهنده باشد. با وجود این که ایران جز کشورهایی است که توان نیروگاه‌سازی دارد.
علیرضا دائمی معاون برنامه ریزی و امور اقتصادی وزیر نیرو نیز بر لزوم تخصیص 7 هزار میلیارد تومان از دارایی های آزادشده بعد از لغو تحریمها به بخش صنعت برق و 5هزار میلیارد تومان به صنعت آب تاکید کرده بود و تزریق این میزان سرمایه را برای نگهداری صنعت برق در همین حال ضروری دانسته بود.
وی گفته بود: صنعت آب و برق نیازمند سرمایه گذاری مداوم است زیرا توسعه کشاورزی، شهرها، رفاه عمومی و اشتغالزایی وابستگی شدیدی دارد به تکمیل زیرساخت ها و سرمایه گذاری در صنعت آب و برق دارد.
لغو تحریمهای موجود علیه صنعت کشور را دمیدن خونی تازه در شاهرگ صنعت تولید برق کشور است. بخش خصوصی فعال در حوزه صادرات خدمات فنی و مهندسی برق می تواند فعالانه در کشورهای دیگر حضور داشته باشد و تحریمهای بانکی و اقتصادی آنرا آسیب پذیر نمی کند.
در این میان باید یادآوری کرد که دارایی های بانکی بلوکه شده سرمایه گذاران ایرانی آزاد شده و بخشی از آن به حوزه انرژی سرازیر می شود و یا توجه به این که شرکت های بزرگ و کمپانی های معروف دنیا بازار انرژی و برق ایران را برای سرمایه گذاری مورد توجه قرار داده اند وآنها در صورت فراهم شدن زمینه های حضور، مایل یه بازگشت دوباره به ایران هستند.
وضع کنونی صنعت برق ایران
در حال حاضر ظرفیت تولید برق ایران به بیش از ۷۳ هزار مگاوات رسیده است، از این رو در کنار کاهش تلفات، مذاکرات متعددی با شرکت‌ها و سرمایه گذاران اروپایی و آسیایی به منظور احداث واحدهای جدید نیروگاهی و افزایش ظرفیت تولید برق در دوران پسا تحریم آغاز شده است.
اکنون شرایط صنعت برق ایران بدین‌گونه است که بر اساس برنامه‌ریزی‌ها میزان تلفات شبکه برق به طور متوسط تا پایان مهرماه سال جاری باید به کمتر از 10 درصد برسد.
همچنین بر اساس آمار ارائه شده از سوی شرکت مدیریت شبکه برق ایران، ظرفیت نصب شده برق کشور تا تاریخ ششم شهریورماه امسال 73710 مگاوات، قدرت عملی شبکه سراسری 57759 مگاوات، تولید همزمان شبکه سراسری در زمان پیک 48972 مگاوات و تولید ناویژه برق 139316 میلیون کیلووات ساعت بوده و واردات برق از ابتدای سال جاری تا ششم شهریورماه با 20 درصد رشد نسبت به زمان مشابه در سال گذشته به 1827 میلیون کیلووات ساعت و صادرات در دوره مورد بحث در سال جاری با 10 درصد کاهش نسبت به زمان مشابه در سال گذشته به 4462 میلیون کیلووات ساعت رسیده است.
به گزارش خبرنگار شانا سرمایه گذاریهای جدید و افزایش مشارکت بخش خصوصی در صنعت برق ایران با توجه به چالشهای موجود می تواند مسیر رشد و توسعه را برای این صنعت تسهیل کند و افزون بر تامین نیاز داخل در بحث صادرات نیز نقش آفرین باشد.
بدون تردید، ایران با توجه به موقعیت ممتاز جغرافیایی ، ذخایر گسترده هیدرو کربوری و نیز زیرساختهای موجود در آینده نزدیک می تواند یکی از تامین کنندگان بزرگ برق کشورهای همسایه باشد و در این مسیر همکاری وزارتخانه های نفت و نیرو می تواند نقش آفرین باشد.
کارشناسان انرژی اعتقاد دارند که توسعه صادرات برق می‌تواند عاملی باشد برای تعمیق ارتباط اقتصادی با کشورهای همسایه و با توجه به این که برآوردها نشان می‌دهد ظرفیت صادرات برق ایران می‌تواند تا ١٠ برابر اضافه شود، در این حالت مجموع توان تولید و صادرات انرژی کشور شامل نفت، گاز و برق، ایران را در موقعیت ممتازی در منطقه قرار خواهد داد.
در این میان باید توجه کرد که به دلیل آن که امکان ذخیره انرژی الکتریکی وجود ندارد، وزارت نیرو به‌منظور استفاده حداکثری از انرژی تولیدی نیروگاهها و جلوگیری از هدررفتن آن در ساعتهای کم‌باری به صادرات برق و در ساعتهای پیک مصرف به‌منظور افزایش ضریب پایداری به واردات برق اقدام می‌کند که واردات برق درمقایسه با صادرات این حامل انرژی، حجم کمتری را به‌خود اختصاص می‌دهد.
امروز تجارت برق به عنوان راهبردی استراتژیک مورد توجه متولیان امر است و با بهره گیری از ظرفیتهای موجود ایران می تواند به عنوان هاب برق در سطح منطقه مطرح شود.
سید فواد نبوی
