ستاد توسعه فناوری‌های فضایی و حمل‌ونقل پیشرفته معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری از نهادهایی است که در حوزه حمل‌ونقل فعالیت دارد. صنعتی که این روزها پایش به‌عنوان یکی از متهمان به پرونده آلودگی هوای شهرهای بزرگ باز شده است. آلودگی‌هایی که تنها با اتخاذ روش‌هایی فناورانه، تغییر شیوه زندگی و مصرف از زندگی شهرنشینان رخت می‌بندند. بخشی از این اقدام‌ها به دولت و نهادهای مرتبط برمی‌گردد و بخشی از آن به زندگی فردی شهروندان.
این ستاد در تلاش است با به کار بستن فناوری‌ها و نوآوری‌ها، زمینه توسعه صنعت حمل‌ونقل با کمترین میزان آلودگی هوا را فراهم کند. این تلاش منجر به تولید موتورهای برقی شده؛ کاری که در یک همکاری مشترک با دستگاه‌های مرتبط در حال پیگیری است. قرار است این موتورها با انرژی برق کار کنند و آلودگی‌های خطرناک محیط زیستی ایجاد نشود.
«خودروی تارا برقی» نتیجه یکی از این تلاش‌ها و همکاری‌ها است. این ماشین برقی با همکاری گروه صنعتی ایران‌خودرو تولید شده است. همچنین تولید اتوبوس برقی هم محصول دیگری است که با همکاری شرکت مانا و زرین خودرو تولید می‌شود. از دیگر محصولات تولیدی ستاد در همکاری با شرکت‌های نماموتور و نیرو محرکه تولید موتورسیکلت برقی است.
این ستاد در تلاش است تا با تصویب «ماده ۱۲ قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر و ارتقای نظام مالی کشور»، در همکاری با شرکت بهینه‌سازی مصرف سوخت و پژوهشگاه نیرو، قوانین حمایتی را برای توسعه خودروهای برقی بیشتر کند. با توجه به اینکه بیشترین آلایندگی در حوزه حمل و نقل شهری از اتوبوس‌های دیزلی و موتورسیکلت‌های بنزینی ناشی می‌شود، اولویت این ستاد، تسهیل شرایط برای برقی کردن اتوبوس‌ها و موتورسیکلت‌ها است. در این طرح قرار است این وسایل نقلیه به‌گونه‌ای نمونه‌سازی شوند که قابلیت تولید و صنعتی شدن داشته باشند. البته این کار در قالب یک پلتفرم بومی و مشترک اجرایی می‌شود.
این کار می‌تواند خلأهایی را که به درخواست برای واردات خودرو برقی منجر شده برطرف کند. در این زمینه اولویت، تعمیق ساخت داخل است. توان علمی و دانشی ایران بالا است و می‌توان با کمک این داشته‌ها زمینه تولید و تجاری‌سازی این محصولات را فراهم کرد.
تولید خودرو اکسیژن با راهبری ستاد توسعه فناوری‌های فضایی و حمل‌ونقل پیشرفته معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و با کمک شرکت خودروسازی جنوب هم طرح دیگری برای کاهش آلودگی‌های محیط زیستی است. این خودرو ۸۰ درصد داخلی‌سازی شده است و به‌زودی به تولید انبوه می‌رسد. نرم‌افزار و سیستم باتری آن کاملاً بومی و توسط مهندسان ایرانی طراحی و تولید شده است.
«خودرو تمام الکتریکی هوشمند اکسیژن» مراحل طراحی و نمونه‌سازی را طی کرده است و نسخه مفهومی آن به‌زودی رونمایی خواهد شد. خودرو مذکور به‌عنوان خودرو تمام الکتریکی هوشمند شهری با بهره‌گیری از دانش فنی تیم شرکت خودروسازان جنوب در داخل کشور طراحی و نمونه‌سازی شد و در مرحله تولید انبوه قرار دارد.
پروژه بعدی در این حوزه، همکاری در طراحی و تولید موتورهای کم‌مصرف با آلایندگی بسیار پایین و با مصرف زیر ۵ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر است که این طرح چند سالی است در کشور آغاز شده و نتایج خوبی هم داشته، اما هنوز اطلاعات آن منتشر نشده است.
منبع: مرکز ارتباطات و اطلاع‌رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری
