خراسان؛ از گاز تا عود و اسپند و محرم

عود و اسپند و پارچه‌های مشکی، کنار هم می‌نشینند تا مقدمات آمدن محرم را فراهم کنند. این رسم همه شهر و روستاهای این سرزمین است. از دو هفته مانده به ماه عزاداری سیدالشهدا (ع)، در و دیوار شهر با پارچه‌های مشکی که اشعار مذهبی بر آنها نگاشته شده است، پوشیده می‌شوند، مساجد و تکیه‌ها غبارروبی می‌شوند و وسایل پذیرایی از میهمانان محرم مهیا می‌شود. دیگ‌های بزرگ با همه وسایل لازم برای پخت نذری در شب‌های محرم از انبارها بیرون می‌آیند تا هر که نذر پخت و توزیع غذا دارد، نذر خود را ادا کند. در بسیاری از روستاهای کشور، به‌ویژه مناطق دورافتاده و روستاهای مرزی، تا همین سال‌های اخیر نیز مردم برای پخت غذا مجبور بودند کپسول‌های گاز را روی زمین بغلتانند یا روی دوش بگذارند؛ تصویری که برای بسیاری از ما به خاطره‌ای از روزگاران قدیم تبدیل شده است. حتی هنوز برخی هموطنان روستایی برای بار گذاشتن دیگ‌های غذا از جنگل و بیابان، هیزم و شاخه و چوب جمع می‌کنند و با تحمل بوی دود، غذا طبخ می‌کنند. خواه ناهار ظهر زمستان زیر بارش برف باشد، خواه شام شب محرم.

اما یکی از لحظه‌های ارزشمند، وقتی است که با روشن شدن مشعل گاز روی اجاق، دل آشپز آرام می‌گیرد. مادر غذا را با آرامش می‌پزد و طفلش را با راحتی استحمام می‌کند. آشپز رستوران دیگ‌های غذا را با خیال راحت بار می‌گذارد و نگران تمام شدن کپسول گاز یا کم و زیاد شدن حرارت هیزم‌ها نیست.

این حرف‌ها از میان صحبت‌های آشپز و رستوران‌داری در روستای احمدآباد به گوش می‌رسد. همراه با گروه خبری عازم استان خراسان رضوی شدیم تا از گازرسانی روستایی، گزارشی مستند تهیه کنیم. غلامرضا وطنخواه که آشپزخانه‌اش در این روستا از توابع شهرستان فریمان واقع شده، عمر شغل خود را بیش از 20 سال عنوان می‌کند و می‌گوید:

 «تا پیش از این‌که گاز آشپزخانه ما وصل شود از کپسول‌های گاز استفاده می‌کردیم. استفاده از این کپسول‌ها مشکلات خاص خودش را داشت، مثل هزینه و رفت‌و‌آمد که سبب می‌شد اذیت شویم، اما از زمانی که به روستای احمدآباد گازرسانی شده، هم در خانه‌ها هم در آشپزخانه ما، شرایط خیلی خوبی ایجاد شده و مردم راحت شده‌اند. ما هم از بابت پخت و تمیز بودن غذا و آشپزخانه و دردسر حمل‌ کپسول‌های گاز راحت شده‌ایم.»

از آقای وطنخواه که مشغول تنظیم حرارت دیگ‌های پخت غذا در آشپزخانه‌اش است خداحافظی می‌کنیم و عازم کوچه، پس‌کوچه‌های روستا می‌شویم؛ خانه‌های کاه‌گلی و کوچه‌های شیب‌دار. تا آنجا که به چشم می‌آید سطح امکانات در این روستا و روستای چَرَم که در نزدیکی آن قرار دارد بسیار اندک است، اما حضور لوله‌ها و علمک‌های گاز در کنار هر کدام از خانه‌های روستایی می‌تواند نقطه امیدی برای ایجاد شغل و توسعه در این روستاها باشد.

در گذر از میان کوچه‌های روستای احمدآباد، به در باز یکی از خانه‌ها می‌رسیم. با کسب اجازه از صاحب خانه وارد می‌شویم. فاطمه اسدی، مادر شهید صادق وطن‌خواه است که در کنار همسرش می‌نشیند و می‌گوید:

«از وقتی گاز به خانه‌مان آمده سبب راحتی ما شده، به‌ویژه که خودمان هم مریض احوال هستیم. ما پیش از این از کپسول گاز استفاده می‌کردیم، اما من نمی‌توانستم کپسول را به خانه حمل کنم. از کنده چوب و شاخه هم برای درست کردن آتش استفاده می‌کردیم که سختی‌های خودش را داشت، اما اکنون از گاز‌رسانی بسیار راضی هستیم.»

تصور این‌که بسیاری از افراد مسن و تنها بدون داشتن هیچ کمکی مجبور به حمل کپسول گاز یا سوخت مایع یا جمع‌آوری شاخه و هیزم برای سپری کردن ابتدایی‌ترین امور زندگی بوده‌اند، بسیار سخت و دردناک است. روستای چرم نیز که در نزدیکی احمدآباد واقع است، با خانه‌ها و امکانات مشابه گازرسانی شده است. مهدی سیرجانی، رئیس بهره‌برداری و تعمیرات شرکت گاز شهرستان فریمان که در این سفر ما را همراهی می‌کند محور احمدآباد را در بخش مرکزی شهرستان فریمان و دارای 24 روستا با 1700 خانوار معرفی می‌کند که عملیات گازرسانی به این روستاها در شهریور 94 آغاز شده و در تابستان 96 با حدود 71 میلیارد ریال هزینه به پایان رسیده است.

سیرجانی مشغول توضیح دادن درباره چگونگی گازرسانی به روستاهاست که صدای خنده‌های مردی توجه ما را جلب می‌کند. هر حرفی که می‌زند با خنده‌ای دلنشین همراه است. نامش محمدعیسی پیرزاد است. او هم اذعان دارد که تا قبل از رسیدن گاز به روستا، برای درست کردن چای و غذا، شاخه و هیزم جمع می‌کردند تا آتشی درست کنند و مجبور بودند بوی دود را تحمل کنند و ادامه می‌دهد: «حالا که گاز آمده خیلی عالی شده است. قبلا با نفت و هیزم، خانه‌های‌مان را گرم می‌کردیم و کرسی می‌گذاشتیم و با بوی زغال کرسی، مشکلات زیادی داشتیم. حتی وقتی از بیرون با لباس خیس به خانه می‌آمدیم مدت زیادی طول می‌کشید تا لباس‌مان خشک شود، اما حالا با رسیدن گاز وضع پخت غذا و گرم شدن خانه خیلی بهتر شده است.»

صدای اذان که از مسجد روستا بلند می‌شود، اهالی برای اقامه نماز راهی مسجد می‌شوند. جوانان و کودکان جلو مسجد ایستاده‌اند و صحبت درباره مراسم عزاداری محرم، موضوع گفت‌وگوی آنهاست. عطر خوش قیمه محلی به مشام می‌رسد. با این‌که از سوی اهالی روستا برای صرف ناهار دعوت می‌شویم، اما باید راهی شرکت گاز استان خراسان رضوی شویم تا چگونگی گازرسانی شهری و روستایی در این استان را از زبان مدیرعامل جویا شویم.

حمید فانی، مدیرعامل جوان شرکت گاز استان خراسان رضوی است. لبخند بر لب دارد و پرنشاط مشغول رسیدگی به کارهایش است. هنگام صحبت درباره فعالیت‌های شرکت گاز استان، هیجان در صدایش نمود دارد. فانی، این استان را از نظر حجم شبکه گازرسانی با داشتن 31 هزار کیلومتر شبکه‌گذاری شهری و روستایی در مقام نخست کشور اعلام می‌کند و می‌گوید: «این استان حدود 2 میلیون و 181 هزار مشترک گاز طبیعی دارد و از این منظر نیز رتبه دوم کشور را به خود اختصاص داده است.»

به گفته فانی، از 75 شهر استان، تعداد 74 شهر گازرسانی شده‌اند و فقط شهر «بار» باقی مانده است، بنابراین ضریب نفوذ گازرسانی شهری 99 درصد است. همچنین استان خراسان رضوی، 2 هزار و 587 روستا با قابلیت گازرسانی دارد که از این تعداد، یک هزار و 831 روستا گازدار شده‌اند و اکنون عملیات گازرسانی به 616 روستای دیگر نیز در دست اجراست که با رسیدن گاز به آنها، ضریب نفوذ گازرسانی روستایی به 83 درصد می‌رسد و پرونده گازرسانی استان تا پایان نیمه نخست سال 98، بسته خواهد شد.

فانی در مقایسه گازرسانی در ابتدا و پس از آغاز به کار دولت تدبیر و امید توضیح می‌دهد: «تا پیش از آغاز به کار دولت یازدهم عملیات گازرسانی فقط برای مناطق در دسترس و کم هزینه انجام شده بود و در واقع می‌توان گفت گازرسانی متوقف بود، اما با روی کار آمدن دولت تدبیر و امید، عملیات گازرسانی به مناطق سخت‌گذر و دورافتاده نیز شتاب گرفت و ضریب نفوذ گازرسانی روستایی از 56 درصد به رقم کنونی 83 درصد رسیده است.»

مدیرعامل شرکت گاز استان خراسان رضوی وعده می‌دهد که تا پایان امسال در هر روز به یک روستا و دو صنعت در سطح استان گازرسانی شود.

خانگیران؛ معدن قندیل‌های زرین گوگرد

طی کردن مسافت 185 کیلومتری سرخس تا مشهد مقدس، برای افرادی که وسیله نقلیه‌ای مناسب در اختیار دارند با وجود آن‌که حدود سه ساعت به طول می‌انجامد کار سختی نیست، اما در میان مردم مرزنشین سرخس، افراد کهنسالی زندگی می‌کنند که تا همین اواخر نتوانسته بودند این مسافت را برای زیارت حرم امام رئوف (ع) طی کنند. این سفر معنوی در پی اجرای یکی از طرح‌های پالایشگاه گاز شهید هاشمی‌نژاد و در قالب مسئولیت‌های اجتماعی این پالایشگاه برای بسیاری از خانواده‌های شهرهای محرومی مانند سرخس و گنبدلی محقق شد.

پالایشگاه گاز شهید هاشمی‌نژاد که در سال 96 تندیس برترین شرکت وزارت نفت را از وزیر نفت دریافت کرد، افزون بر آن‌که وظیفه فرآورش سالانه 14 میلیارد مترمکعب گاز میدان‌های مستقل و مشترک شمال‌شرق کشور را برعهده دارد، در حوزه‌های جانبی داخلی و خارجی پالایشگاه نیز بسیار فعال است. تنوع در تولید و فروش گوگرد به‌عنوان یک محصول با ارزش و نیز اجرای طرح‌های گوناگون مسئولیت‌های اجتماعی در شهرها و روستاهای اطراف پالایشگاه، از جمله فعالیت‌های قابل توجه این شرکت پالایش گاز است.

محوطه پالایشگاه بسیار بزرگ، آرام و متقارن است. در هوای صبحگاهی که با بوی گاز و گوگرد تلفیق شده است، با هادی مهاجر که از قدیمی‌ترین مردان پالایشگاه خانگیران است، راهی گوشه و کنار پالایشگاه می‌شویم و چگونگی کارکرد هر بخش را از زبان او می‌شنویم. شنیدن توضیحات به همراه درک تصویری مراحل پالایش گاز بسیار جذاب و شیرین است. از لحظه‌ای که گاز ترش وارد پالایشگاه می‌شود، گذر از مراحل تصفیه، جدا‌سازی گوگرد خوشرنگ و ارزشمند خانگیران و سرانجام به دست آمدن گاز شیرین و تحویل آن به شبکه انتقال همه آن فرآیندی است که مهندسان و متخصصان پالایشگاه هاشمی‌نژاد شبانه‌روز تلاش می‌کنند تا چرخه‌اش از حرکت باز نایستد.

پس از بازدید از سایت پالایشگاه، راهی دفتر کار سیدمجید منبتی می‌شویم؛ مدیرعاملی که ناهارش را نه پشت میز کار، بلکه کنار کارگران و کارکنان پالایشگاه در داخل رستوران صرف می‌کند و بی‌پیرایه از رونق و توسعه پالایشگاه خانگیران شادمان است.

معرفی پالایشگاه، تنها بخش اندکی از سخنان منبتی را به خود اختصاص می‌دهد؛ این‌که اکنون توان دریافت روزانه 48 میلیون مترمکعب گاز ترش میدان مستقل گازی مزدوران را دارند و در سال 96 روزانه حدود 23 میلیون مترمکعب از میدان گازی مشترک ایران و ترکمنستان گاز فرآورش کرده‌اند.

به گفته مدیرعامل پالایشگاه هاشمی‌نژاد، گاز طبیعی شیرین‌سازی شده، گوگرد و کاندنسیت محصولات این پالایشگاه گازی با 35 سال سابقه کار تولیدی هستند که در این میان گاز طبیعی مطابق با استانداردهای شرکت ملی گاز ایران برای استفاده در استان‌های شرق و شمال‌شرق کشور و محصول گوگرد برای صادرات و مصارف داخلی با بهترین کیفیت و تنوع تولید می‌شوند.

آنچه در میان سخنان او بسیار قابل توجه می‌نماید، موضوع گوگرد تولیدی پالایشگاه است. منبتی میزان صادرات گوگرد تا سال‌های اخیر را 80 درصد و میزان مصرف داخلی را 20 درصد اعلام و اظهار می‌کند که رقم صادرات اکنون به صفر رسیده و همه گوگرد تولیدی این پالایشگاه در داخل کشور استفاده می‌شود.

با منبتی راهی بخش تولید و بسته‌بندی گوگرد می‌شویم. بوی گوگرد بسیار تند است. برای ما که تازه‌واردیم سرفه‌های شدید و پی‌در‌پی را به همراه دارد، اما مدیرعامل و همراهانش به راحتی در کنار حجم زیادی از گوگرد ایستاده‌اند و راجع به این محصول متفاوت و مهجور سخن می‌گویند. او که در دوره مدیریت خود برای ایجاد اشتغال، توسعه و رونق کسب‌و‌کار در شهرها و روستاهای اطراف پالایشگاه تلاش فراوانی کرده، حالا از برخی بی‌توجهی‌ها گلایه‌مند است. منبتی زمین زردرنگ بزرگی را نشان‌مان می‌دهد و می‌گوید: «تا چند سال پیش اینجا یک کوه گوگرد انباشته شده بود که نمی‌دانستیم با آن چه کار کنیم، اما راهش را پیدا کردیم، خریدارانش نیز پیدا شدند.

حالا به جای این‌که گوگرد را به‌عنوان یک محصول خام صادر و محصولات تولید شده ارزشمند حاصل از آن را وارد کشور کنیم، گوگرد تولیدی پالایشگاه را به سایر شهرها و استان‌های کشور ارسال می‌کنیم و در داخل کشور خودمان به تولید محصول می‌پردازیم. خوشبختانه ارزش این گوگرد برای خیلی‌ها معلوم شده است. دیگر آن زمان که گوگرد را به‌عنوان یک خطر زیست محیطی می‌شناختند گذشته، حالا ما گوگرد خانگیران را در قالب‌های متنوع به‌صورت مذاب یا فله یا دانه‌بندی شده یا بنتونیتی به بازار عرضه می‌کنیم. اما‌ ای کاش مسئولان به فکر بودند و از این گوگرد برای ایجاد اشتغال در شهرهای اطراف پالایشگاه استفاده می‌کردند.»

با هم راهی بخشی می‌شویم که بسته‌های گوگرد را بارگیری می‌کنند. مدیرعامل پالایشگاه خانگیران ادامه می‌دهد: چند وقت پیش به آقای عراقی، مدیرعامل شرکت ملی گاز گفتم یکی از مشکلات کنونی ما این است که دیگر گوگرد در پالایشگاه نداریم.

بعد می‌خندد و می‌گوید: «گاز شیرین که وارد پالایشگاه شود هیچ فایده‌ای ندارد. یعنی می‌شود یک روز همه گازها ترش شوند تا بتوانیم حجم بیشتری از گوگرد به دست بیاوریم؟ ببینید… همه گوگرد پالایشگاه پیش‌فروش می‌شود. تاکنون برای تبدیل گوگرد به محصولات با ارزش افزوده بالاتر، با سه سرمایه‌گذار داخلی قرارداد امضا کرده‌ایم و با واگذاری زمین و امکانات مورد نیاز برای نصب تجهیزات و دستگاه‌های فرآوری گوگرد، حمایت خود از تولید داخل را به اثبات رسانده‌ایم.»

برای منبتی و مجموعه پالایشگاهی خانگیران آرزوی موفقیت می‌کنیم و با همکاران او راهی شهر سرخس و گنبدلی می‌شویم. محمدحسین یاسی، معاون اجرایی و رئیس کمیته مسئولیت‌های اجتماعی پالایشگاه خانگیران است. او به نمایندگی از منبتی ما را به سراغ مدرسه‌ها، تولیدی‌ها، مساجد، کتابخانه‌ها، فروشگاه‌ها و بخش‌های دیگری که پالایشگاه هاشمی‌نژاد متولی راه‌اندازی یا توسعه آن بوده، می‌برد. این اقدام‌ها سبب شده که امسال پالایشگاه هاشمی‌نژاد تندیس زرین دومین همایش ملی مسئولیت‌های اجتماعی بنگاه‌های اقتصادی کشور را کسب کند.

به گفته مدیران پالایشگاه خانگیران، با هدف توسعه کسب‌و‌کار در سرخس و گنبدلی اکنون همه خریدهای مواد‌غذایی، شوینده‌ها، لوازم خودروها، البسه مورد نیاز پالایشگاه و هرآنچه در فهرست خرید این شرکت پالایشی گنجانده شده از مغازه‌ها و تولیدی‌های شهرها و روستاهای اطراف پالایشگاه تامین می‌شود. این کار موجب شده تا یکی دو مغازه کوچک سرخس و گنبدلی تبدیل به چند هایپرمارکت بزرگ در این مناطق شوند. همچنین سفارش دوخت لباس کارکنان پالایشگاه به تولیدی‌هایی که با مدیریت بانوان سرپرست خانوار اداره می‌شوند، سبب رونق کار آنها و افزایش تعداد تولیدی‌ها شده است تا جایی که اکنون نه تنها دوخت سفارش‌های پالایشگاه، بلکه دوخت لباس دیگر شرکت‌ها و مدارس را نیز برعهده دارند.

یاسی، جزو مردان موفق صنعت نفت و گاز کشور است؛ کسی که در ساخت و راه‌اندازی بسیاری از پروژه‌های بزرگ مانند پالایشگاه پارسیان، پالایشگاه فجرجم، پالایشگاه‌های عسلویه، پروژه تولید مرکاپتان عسلویه و بسیاری از طرح‌های بزرگ صنعت گاز کشور نقشی مؤثر داشته است و حالا خدمت در پالایشگاه هاشمی‌نژاد به‌ویژه در بخش مسئولیت‌های اجتماعی را برگزیده است. یاسی به یکی از خاطراتش در زمان رنگ‌آمیزی مدارس روستای گنبدلی اشاره می‌کند و می‌گوید: «چند دختر کوچک با دیدن نو شدن دیوارهای مدرسه از خوشحالی در حیاط می‌دویدند و می‌خندیدند، خنده آنها به همه افتخارات و پروژه‌هایی که تاکنون انجام داده بودم می‌ارزید.»

خوداتکایی؛ نقطه قوت منطقه 4 انتقال گاز

هنگام طلوع خورشید، صدای نقاره‌ها در فضای حرم امام رضا (ع) طنین‌انداز می‌شود تا جان زائران حرمش آرام گیرد. مشهد، همیشه پر از مسافر است، پر از زائر. . .

ناصر علوی شهری، مدیر منطقه 4 عملیات انتقال گاز در سومین روز از سفر، میزبان ما است. در حالی که کلاه ایمنی بر سر می‌گذارد، ما را به داخل اتاق کنترل ایستگاه تقویت فشار رضوی، هدایت می‌کند و می‌گوید: مشهد به دلیل داشتن جمعیت زیاد و زائران همیشگی، یکی از مناطق مهم در کشور است که نباید هیچ وقت دچار قطعی گاز شود. رساندن گاز پایدار و ایمن به شهر مشهد وظیفه منطقه 4 انتقال گاز است تا با تحویل دادن گاز در ورودی شهر به شرکت گاز استان خراسان رضوی، مردم و زائران را از این نعمت بهره‌مند کند.

علوی با بیان این‌که منطقه 4 عملیات انتقال گاز در گستره چهار استان خراسان شمالی، جنوبی، رضوی و بخش عمده‌ای از استان سمنان به همراه پنج مرکز بهره‌برداری اصلی و یک مرکز بهره‌برداری فرعی فعال است، گازرسانی ایمن و پایدار را وظیفه اصلی این شرکت اعلام می‌کند و می‌گوید که منطقه 4 با پایان عملیات تعمیرات اساسی در سطح منطقه، برای گازرسانی در فصل سرد سال آماده است.

به گفته مدیرعامل منطقه 4 عملیات انتقال گاز، این منطقه با بیش از 5 هزار کیلومتر خط اصلی فشار قوی گاز، در سال 96 حدود 16 میلیارد مترمکعب گاز را منتقل کرد که این رقم نسبت به سال 95 به دلیل قطع واردات گاز از ترکمنستان و کاهش تولید پالایشگاه هاشمی‌نژاد، حدود 10 درصد کاهش یافته است، همچنین در پنج ماهه امسال، حدود 6 میلیارد مترمکعب گاز در این منطقه منتقل شده است.

بدون تردید، انتقال پایدار گاز در شهر مشهد و استان‌های زیر پوشش منطقه 4 انتقال گاز، نیازمند حفظ حریم خطوط لوله گاز است. حریمی که با حراست از آن نه تنها امنیت گاز بلکه امنیت محیط زیست و مردم نیز حفظ می‌شود، اما علوی در این باره بسیار گلایه‌مند است. او عنوان می‌کند که با همه سازمان‌های مربوطه مذاکره کرده‌اند تا از ساخت‌و‌سازهای غیر‌قانونی در حریم خطوط گاز جلوگیری شود یا این‌که دستور تخریب سازه‌های غیرقانونی صادر شود، اما همکاری‌ها بسیار اندک بوده است. از آنجا که میزان مهاجرت روستاییان به سوی شهرها در سال‌های اخیر افزایش داشته است گاهی اوقات ساخت‌و‌سازهای حریم خطوط لوله در ساعات شب اتفاق می‌افتد. با این روند، اکنون تعداد متجاوزان به حریم خطوط لوله گاز منطقه 4، به بیش از 2 هزار متجاوز رسیده است و به دلیل آن‌که تعداد رأی قضات مبنی بر تخریب سازه‌های غیرقانونی بسیار اندک است، شرکت ملی گاز مصمم شده تا با تقلیل فشار گاز و تغییر کلاس، میزان حریم خطوط را کاهش دهد.

مدیر منطقه 4 انتقال گاز، با ورود به سالن توربوکمپرسورها، موضوع سخنان خود را به سوی حمایت از کالای ایرانی تغییر می‌دهد و برای اثبات ادعای پیشرو بودن این منطقه در حمایت از کالای ساخت داخل، به‌ عنوان ایرانی روغنی که برای کارکرد توربوکمپرسورها استفاده می‌شود، اشاره می‌کند و می‌گوید:

«استفاده از یک نوع روغن خارجی برای کار توربوکمپرسورها اهمیت زیادی داشت، اما تصمیم گرفتیم برای این روغن یک نمونه داخلی پیدا کنیم، بنابراین مشخصات فنی آن را به دو شرکت داخلی ارائه کردیم و در نهایت با همکاری و تایید پژوهشگاه صنعت نفت، توانستیم به یک نمونه داخلی باکیفیت دست یابیم. این روغن داخلی پس از ارزیابی‌های فراوان و حدود 18 هزار ساعت کار آزمایشی مطابق استانداردهای شرکت ملی گاز تایید شد که اکنون 11 توربین در سطح شرکت انتقال گاز از این روغن داخلی باکیفیت استفاده می‌کنند.»

ساخت دستگاه HOT TAP و دستگاه COLD CUTER از سوی کارکنان منطقه 4 انتقال گاز، از دیگر اقدام‌های این منطقه با همکاری شرکت‌های دانش‌بنیان است که تاثیر مطلوبی در اجرای طرح‌های انشعاب‌گیری دارد. دستگاه HOT TAP، یک دستگاه منحصربه‌فرد روی خطوط انتقال گاز است تا بدون قطع جریان گاز، عملیات سوراخ کاری خط و انشعاب‌گیری انجام شود. این کار بدون داشتن الگوی خارجی، یک ابتکار جدید است که تاکنون برای خطوط تا سایز 12 اینچ ساخته شده است.

دستگاه COLD CUTER یا برش سرد نیز از وقوع حادثه و انفجار در زمان برش لوله گاز جلوگیری می‌کند. این دستگاه نیز با تامین بودجه از سوی شرکت انتقال گاز و همکاری شرکت‌های دانش بنیان ساخته شده است.

این موارد، بخشی از فعالیت‌های کارکنان منطقه 4 انتقال گاز است تا گاز را بی‌وقفه و پایدار به همه شهرها و روستاهای شمال شرق و شرق کشور برسانند. گرچه مشهد، شهر پرازدحامی است،اما انتقال گاز به همه مناطق کشور دارای اهمیت فراوان است تا جایی که انتقال گاز پایدار و ایمن، سرلوحه برنامه راهبردی و هدف‌گذاری بلندمدت شرکت انتقال گاز قرار گرفته است.

فاطمه شعبانی