توتال، نخستین شرکت بین‌المللی اروپایی است که بعد از توافق برنامه جامع اقدام مشترک هسته‌ای (برجام) در ژانویه 2016 با در نظر گرفتن ریسک عدم بازگشت سرمایه و تهدید تحریم‌های آمریکا پا به ایران گذاشته و با سرمایه اولیه یک میلیارد دلاری، راهبری کنسرسیوم طرح توسعه فاز 11 پارس جنوبی در بخش فراساحل را به عهده گرفته است.
پاتریک پویانه، مدیرعامل شرکت توتال پیش از امضای قراردادش با ایران در گفت‌وگویی با رویترز گفته بود: «ایران ارزش ریسک سرمایه‌گذاری یک‌میلیارد دلاری را دارد، زیرا این سرمایه‌گذاری درهای یک بازار عظیم را باز می‌کند. ما کاملاً از برخی ریسک‌ها آگاهی داریم.»
پویانه، به تمدید معافیت‌های درنظر گرفته شده از سوی آمریکا نیز اشاره کرده و افزوده بود: «این معافیت‌ها هر شش تا هشت ماه یک بار تمدید می‌شود و ما باید به زندگی با مقدار مشخصی از عدم قطعیت عادت کنیم.»
توتال و شرکایش قرار است در طول بیست سال، چهار میلیارد و 879 میلیون دلار سرمایه به این پروژه تزریق کنند تا فاز 11 پارس جنوبی را به تولید حداکثری 335 میلیارد مترمکعب گاز طبیعی غنی و ترش از منابع بخش فراساحل مرزی‌ترین فاز میدان مشترک پارس جنوبی با قطر برسانند. از این گاز غنی ترش می‌توان حدود 290 میلیون بشکه میعانات گازی، 14 میلیون تن گاز مایع، 12 میلیون تن اتان و 2 میلیون تن گوگرد به همراه 315 میلیارد مترمکعب گاز سبک شیرین تولید کرد و از این رقم سرمایه‌گذاری می‌توان با عنوان بزرگترین سرمایه‌گذاری بین‌المللی در طول دوازده سال گذشته یاد کرد. البته ممکن است در پایان مرحله اول توسعه و پس از مطالعات مهندسی ساخت تأسیسات فشارافزا به رقم بالاتری نیز برسد.
مطابق زمانبندی پیش‌بینی شده، توتال و شرکا تعهد کرده‌اند برای نخستین‌بار 40 ماه پس از امضای قرارداد، تولید اولیه از میدان را آغاز کنند که این به معنای شکستن رکورد شرکت «انی» در فازهای 4 و 5 پارس جنوبی خواهد بود.
همچنین عملیات فاز دوم که مهم‌ترین و کلیدی‌ترین بخش این قرارداد به شمار می‌رود، با ساخت سکوهای فشارافزای 20 هزار تنی برای نخستین بار در خاورمیانه آغاز می‌شود. با توجه به پیچیدگی ساخت این تأسیسات در فاز دوم اجرای طرح، 36 ماه زمان برای مطالعه و آماده‌سازی و 60 ماه زمان برای ساخت سکو در دستور کار کنسرسیوم قرار گرفته است و توتال متعهد شده است تا دانش فنی ساخت این سکوها را با استفاده از یاردهای داخلی به مهندسان ایرانی منتقل کند. انتقال دانش فنی و تکنولوژی ساخت این سازه‌های غول‌پیکر در ایران، یک دستاورد بزرگ برای توسعه آتی میدان پارس جنوبی و الگوبرداری از آن برای سایر فازهای پارس جنوبی در مواجهه با افت فشار مخزن در سال‌های آینده محسوب می‌شود.
توتال نخستین شرکت بین‌المللی غربی است که در قالب قراردادهای IPC (مدل جدید قراردادهای نفتی) با ایران، پیمان همکاری بسته است که نشان‌دهنده جذاب و کارآمد بودن این مدل قرارداد در مقابل قراردادهای بیع متقابل است که حتی در سال‌هایی که قیمت نفت به رقم بالای 100 دلار هم رسیده بود، نتوانست برای جذب سرمایه خارجی دلربایی کند.
غول نفتی فرانسوی که نخستین برگ‌های کتاب قطور پارس‌جنوبی را با توسعه فازهای دو و سه در مهرماه سال 76 ورق زد، حالا آمده است تا با انتقال تکنولوژی و استفاده از توان مهندسان داخلی پرونده مرحله اول توسعه پارس جنوبی را برای همیشه ببندد. در این میان نقش بیژن زنگنه، وزیر نفت ایران را نباید از یاد برد که برای بزرگترین میدان گازی دنیا در بخش ایرانی خون دلها خورد.
سحر سعیدیان
منبع: روزنامه ثروت
