پژوهشگاه صنعت نفت به منظور پاسخگویی به نیازهای آموزشی و توسعه ای صنعت، با بهره گیری از مکانیزم های مختلف، شرایط را برای ارائه آموزش های بلندمدت، جامع، آموزش های بدو استخدام و دوره های آموزشی تخصصی فراهم آورده است.
این مرکز هر ساله به طور میانگین با اجرای 300 دوره آموزشی، سمینار و کارگاه تخصصی و ویژه متناسب با نیازهای فناوری توانسته است سالانه حدود 4900 نفر از کارکنان صنعت نفت وسایر صنایع کشور را زیر پوشش آموزشی خود بگیرد.
واحد آموزش پژوهشگاه صنعت نفت از سال 1360 فعالیت خود را آغاز و از سال 1373 اقدام به تهیه تقویم آموزشی نیز کرده است که در سال های اخیر با عنوان “برنامه آموزش، یادگیری و معرفی توانمندی ها” در دسترس عموم قرار می گیرد.
واحد آموزش پژوهشگاه صنعت نفت به دلیل دارا بودن امکانات و تجهیزاتی که گاه خاص و منحصر به فرد است، ارائه دهنده واحدهای آموزشی به سایر شرکت های درون صنعت نفت و خارج از آن نیز هست.
عباس خلیل آبادی، رئیس آموزش و تحصیلات تکمیلی پژوهشگاه صنعت نفت اظهار می دارد: با توجه به اینکه پژوهشگاه ماکت صنعت نفت است و نمونه ای از تمام واحدهای نفتی در قالب یک پژوهشکده یا مرکز تحقیقاتی در آن وجود دارد، همانند مرکز تحقیقاتی روغن، پژوهشکده پالایش، انرژی و … امر آموزش در این مجموعه به صورت کامل و عملی امکان پذیر است.
وی رکن اصلی انجام یک پژوهش علمی را آموزش دانسته و می گوید: پژوهشگاه صنعت نفت علاوه بر برگزاری دوره های آموزشی یکسان برای هر پروژه یک دوره آموزشی خاص استخراج و برنامه ریزی می کند.
رویکرد اصلی پژوهشگاه صنعت نفت آموزش به صورت کاملا علمی و عملی است و به همین منظور نیز نرم افزاری را تهیه کرده که کل فرایند آموزشی این مجموعه را در بر می گیرد و شامل یک پورتال نیز هست که متقاضیان مختلف در داخل وخارج صنعت نفت می توانند به آن مراجعه کنند.
وجود 18 گروه آموزشی در پژوهشگاه
یکی از ویژگی های مهم آموزش در پژوهشگاه صنعت نفت وجود 18 گروه آموزشی در موضوع های مختلف است.
این گروه ها شامل گروه آموزشی نانو، بالادستی نفت، گروه انرژی، گروه روان کننده ها و واکس، گروه خوردگی، حفاظت صنعتی، گروه ایمنی و سلامت شغلی، گروه نرم افزار تخصصی، گروه گاز، گروه فناوری نانو، گروه مهندسی و طراحی فرایندها، گروه پالایش نفت، گروه علوم و تکنولوژی پلیمر، گروه آنالیز دستگاهی و شناسایی مواد و گروه شیمی و پتروشیمی می شود.
آموزش های جامع
برنامه آموزش جامع از شیوه های موثر آموزشی است که به دلیل هدفمند بودن، به ویژه امکان برقراری ارتباط بین مجموع مدول های آموزشی و اهداف کسب و کار سازمانی، می تواند ابزاری موثر برای توسعه نیروی انسانی منحصر و خبره در صنعت، به ویژه کارشناسان حرفه ای صنعت نفت باشد.
در این شیوه فراگیران به جای شرکت در کلاس های متعدد و پراکنده با هدفی خاص، در مجموعه ای یکپارچه از مدول های آموزشی شرکت می کنند که حاصل آن پرورش یا تربیت بعد دانشی و تخصصی فرد است.
در این روش فرد با مشارکت در پروژه های واقعی فرصت خواهد داشت یافته های خود را در محیط کار شبیه سازی کند.
رییس آموزش وتحصیلات تکمیلی پژوهشگاه صنعت نفت با بیان اینکه این پژوهشگاه قابلیت برگزاری چنین دوره هایی را دارد، می گوید: با بررسی و تحلیل نیاز صنایع مختلف از یک طرف و توانمندی ها و قابلیت های منحصر به فرد سخت افزاری و نرم افزاری پژوهشگاه، تاکنون 7 دوره جامع طراحی شده که جزئیات آن در سایت پژوهشگاه قابل مشاهده است.
این دوره ها شامل برنامه جامع آموزشی مهندسی مخازن نفت و گاز، برنامه جامع آموزشی مهندسی فرایند، برنامه جامع آموزشی تربیت متخصص عملیات آزمایشگاهی (نفت، گاز و پتروشیمی)، برنامه جامع آموزشی زمین شناسی نفت، برنامه جامع آموزشی مهندسی ساخت چاه و حفاری، برنامه جامع آموزشی مهندسی پالایش نفت و برنامه جامع آموزشی مهندسی پالایش گاز است.
آموزش و پژوهش دو رکن اصلی توسعه
در حالی امکان برگزاری حدود 423 دوره آموزشی در پژوهشگاه صنعت نفت وجود دارد که حدود 50 درصد آن اختصاصی بوده و منحصرا از سوی این مرکز تشکیل می شود.
به گفته خلیل آبادی، قرار است این 423 دوره جزء 3000 دوره آموزشی شرکت نفت با کد معین قرار گیرد.
وی آموزش و پژوهش را دو مولفه جداناشدنی عنوان کرده و می گوید: همیشه آموزش و پژوهش با یکدیگر همراه بوده اند و پژوهش بدون آموزش نتیجه بخش نیست.
سایر اقدام های آموزشی پژوهشگاه صنعت نفت
مبحث تحصیلات تکمیلی نیز بخشی است که آموزش پژوهشگاه آن را مدیریت می کند.
به گفته خلیل آبادی، سال گذشته15نفر در مقطع دکترای پژوهشی جذب شدند که هم اکنون ترم اول را گذرانده اند.
جذب سالانه 200 تا 300 کارآموز که هرکدام حدود 240 تا 300 ساعت دوره کارآموزی در مقطع کارشناسی می گذرانند نیز از جمله مسئولیت های این واحد محسوب می شود.
هر ساله تعدادی پروژه های کارشناسی ارشد نیز با همکاری دانشگاه ها از سوی اعضای هیئت علمی پژوهشگاه هدایت می شود.
انعقاد تفاهم نامه با دانشگاه های کشور نیز از دیگر فعالیتهای این واحد است، همچنین امور مرتبط با مقالات علمی پژوهشی از سوی این واحد مدیریت شده و سپس مورد تشویق قرار می گیرد.
وجود 110 نفر اعضای هیئت علمی که از نظر تدریس کارآزموده هستند نیز از سرمایه های پژوهشگاه صنعت نفت محسوب می شود.
عباس خلیل آبادی در این باره می گوید: حضور نمایندگان و اساتید پژوهشگاه صنعت نفت در سمینارها و جشنواره های بین المللی از این جهت که به عنوان وزنه ای برای آن مراسم محسوب می شوند، مهم است و همیشه برگزار کننده خواهان حضور نمایندگانی از سوی این مرکز مهم و شناخته شده هستند.
به گفته وی، تمام تجربیات این افراد حاصل از ارتباط علمی و عملی با پروژه های پزوهشگاه است که باعث شده به صورت کاملا علمی با سیلابس های درسی در تعامل باشند و این دانش را به یادگیرنده منتقل کنند.
به طور کلی می توان گفت آموزش در پژوهشگاه صنعت نفت با تجهیزات و امکانات نرم افزاری و سخت افزاری خاص به گونه ای است که می تواند در اعتلا و بالندگی کارکنان صنعت در کشور نقش برجسته ای ایفا کند.
گواهی پایان دوره که در همه نقاط دنیا معتبر است، تعامل مستقیم با پروژه های صنعتی، متقاضیان فراوان خارج از صنعت نفت، انجام ممیزی های موفق و دارا بودن استاندارد آموزشی 10015، وجود واحدهای انحصاری در پژوهشگاه (همانند بالا دستی، محیط زیست و …)و… می تواند گواهی بر این ادعا باشد.
