چشم انداز صنعت خودرو ایران پس از رفع تحریم

به گزارش خبرنگار شانا، صنعت خودرو سازی ایران که در چند سال گذشته روزهای پر فراز و نشیبی را سپری کرده است امید دارد تا یکبار دیگر بتواند در تمام بخشها جانی تازه گرفته و وارد عرصه رقابت شود.

کارشناسان خودرو اعتقاد دارند باید شرایطی فراهم شود که پس از عملیاتی شدن توافقها و رفع تحریمها، کشورهای صاحب فناوری و دانش روز دنیا در همکاری مشترک و در قالب جوینت ونچر و مشارکت اقدام به تولید در ایران کنند و واردات محصول نهایی و مونتاژ کاری محور نباشد، چرا که قطعاً این امر به نفع صنعت خودرو ایران نخواهد بود و هیچ گونه انتقال دانش و تکنولوژی را به همراه نخواهد داشت.

در این میان همکاری هماهنگ دولت و مجلس نیز نقش آفرین خواهد بود و باید بین دولت و مجلس و نهادهایی که به شکلی با صنعت و تولید ارتباط پیدا می کنند هماهنگی لازم وجود داشته باشد به نحوی که با همکاری مجلس و وضع قوانین، بستری مناسب فراهم شده و اجازه داده نشود که به صورت گسترده واردات خودرو صورت گیرد و شرکتهای بین المللی نیز مجاب شوند که اگر می خواهند محصولات آنها در بازارایران فروخته شود حتما باید با شرکتهای خودروساز و قطعه ساز ایرانی همکاری کنند.

بدون تردید زمانی که محصول به روز با کیفیت، رقابتی و در مقیاس اقتصادی تولید و ارائه شود، قیمت نیز رقابتی شده و کیفیت نیز در کلاس جهانی خواهد بود و خدمات هم متناسب با آنها رشد خواهد کرد و همه اینها رضایتمندی مشتری را به همراه خواهد داشت.

امروز صنایع زیادی در کشور از جمله صنعت خودرو از نظر تامین مواد، قطعات و تکنولوژی به خارج از کشور وابسته است، به همین دلیل نقش توافق اخیر بر صنعت و تولید کشور کاملا روشن است و افزون بر نقش مثبت بر جریان کمی و کیفی تولید خودرو، سبب حضور بهتر شرکتهای خارجی و همکاری مشترک با خودروسازان داخلی خواهد شد.

یاد آوری این نکته ضروری است که با گسترش همکاری با خودروسازان خارجی، بخش قابل توجهی از منابع و تکنولوژی مورد نیاز در این صنعت تامین و موجب تنوع در تولید خودرو می شود.

از سوی دیگر نباید فراموش کرد که در کوتاه مدت و در صورت لغو تحریم‌ها هزینه‌های داخلی تغییری نخواهند کرد، بلکه بخشی از مواد اولیه وارداتی که بستگی به نرخ ارز دارد ممکن است با کاهش قیمت مواجه شود.

صنعت خودرو ایران در چند سال گذشته با چند چالش جدی رو برو بوده است که یکی از آنها افزایش هزینه‌های تولید به دلیل افزایش نرخ ارز (که به افزایش قیمت‌ها، نارضایتی مشتری‌ها و کاهش تقاضا در بازار منجر شد) است و دیگری ادامه داشتن افت شدید تولید بوده که می‌توان گفت با محدودیت‌های بین‌المللی ارتباط فراوانی دارد، هر چند که سال 93 سال خوبی برای خودرو سازان بود و تولید جهش مطلوبی را تجربه کرد.

هرچند افزایش هزینه‌های تولید و قیمت تمام شده در کاهش تقاضا و کاهش تولید نقش داشته‌اند، اما کارشناسان عقیده دارند اگر ارتباطات بین‌المللی خودروسازان با شرکایشان دچار مشکل نمی‌شد و قطعات یا مواد اولیه آنها هرچند با قیمتی بالاتر تامین می‌شد، افت تولید با این شدت ادامه پیدا نمی‌کرد.

اکنون نیز پس از توافق لوزان هر روز خبری از علاقه شرکتهای بزرگ خودرو ساز برای حضور در کشورمان منتشر می شود و همه غولهای خودرو ساز دنیا به ویژه شرکای قدیمی صنعت خودرو سازی ایران دوست دارند تا یکبار دیگر در کشورمان حضور داشته باشند.

بر این اساس در صورت لغو تحریم‌ها هزینه‌های داخلی همچون قیمت انرژی، حقوق نیروی انسانی، مواد اولیه داخلی و خدمات دولتی تغییری نخواهند کرد، بلکه بخشی از مواد اولیه وارداتی که بستگی به نرخ ارز دارد ممکن است با کاهش قیمت مواجه شود، گفته می شود تنها 30 درصد مشکلات صنعت خودرو ناشی از تحریم است و در صورت لغو تحریم‌ها حداقل تأمین مواد اولیه و قطعات به راحتی صورت می‌گیرد.

فعالان بازار خودرو، با اشاره به افزایش ورود برخی از خودروهای بی کیفیت به کشور  بر این اعتقاد هستند که در سالهای گذشته قیمت پایین برخی خودروهای خارجی موجب شد که خودروسازان به جای توجه به ارتقای تولید در داخل ، اقدام به عرضه برخی از خودروهای کم کیفیت و گاهی بی کیفیت در داخل کنند که به طور قطع، آسیبهای جدی را به صنعت خودرو داخل خواهد زد.

در این میان باید در نظر داشت که هر گونه تلاش برای همکاری مشترک و افزایش رقابت پذیری با شرکتهای خودروساز دنیا ضمن اینکه نیازمند حضور در بازارهای جهانی است بلکه برای دستیابی به این شرایط  باید برنامه ها و اهداف دراز مدت خودروسازی کشور نیز مورد بررسی مجدد و بازنگری جدی قرار گیرد.

هرچند لغو تحریم‌های صنعت خودرو اتفاق بسیار خوبی است، اما تا زمانی که مشکلات نقدینگی و مالی خودروسازان وجود داشته باشد، اثر لغو تحریم‌ها نیز مشخص نخواهد شد،براین اساس، مشکلات داخلی و خارجی خودروسازان ایرانی باید به صورت موازی رفع شود تا آنها بتوانند بار دیگر به بازگشتن به دوران اوج تولید فکر کنند.

با وجود تمام چالشهای موجود نباید فراموش کرد که خودروسازان کشورمان با استفاده از توان داخلی و سرلوحه قرار دادن اقتصاد مقاومتی توانستند شرایط سخت و بحرانها را پشت سر گذارند و تهدیدهای ایجاد شده را تبدیل به فرصت کرده و از آن به بهترین شکل و در حد توان استفاده کنند.

                                                                                                                                                                                         سید فواد نبوی