چهارمین جلسه گردهمایی مدیران عامل، تولید و فنی شرکت های تابعه شرکت ملی نفت ایران در آخرین روزهای سال 92 در مجموعه فرهنگی- آموزشی شماره 3 این شرکت برگزار شد؛ گردهمایی ای که به زعم مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران، از مهم ترین جلسات مدیران صنعت نفت برای تصمیم گیری در خصوص تولید و مشکلات آن و همچنین تعیین اولویت های کاری شرکت های زیرمجموعه و ایجاد هماهنگی بیشتر بین آنهاست. برای آگاهی از نتایج جلسه اخیر این گردهمایی، به سراغ امیرمسعود جباری راد؛ مدیر هماهنگی و نظارت بر تولید نفت و گاز شرکت ملی نفت ایران که متولی اصلی برگزاری این گردهمایی است، رفتیم و جزئیات دستاوردهای این نشست را از وی جویا شدیم. مشروح این گفتگو را از نظر می گذرانید:
آقای مهندس! ایده برگزاری گردهمایی مدیران عامل، تولید و فنی شرکتهای تابعه شرکت ملی نفت، با چه هدفی مطرح شد؟
محدوده تحت مسئولیت شرکت ملی نفت ایران بسیار گسترده است و تنوع فعالیت ها و فرایندهای درحال انجام و تعدد شرکت های تابعه به خصوص در شرایط تحریم، به طور طبیعی، مشکلات زیادی را به همراه دارد و پیچیدگی های کار را دوچندان می کند. در این میان، مدیریت هماهنگی و نظارت بر تولید نفت و گاز شرکت ملی نفت ایران نیز با توجه به ماهیت نظارتی خود، فعالیت های شرکت های تابعه را بررسی می کند. در بازدیدهای منظمی که کارشناسان، روسا و مدیران این مدیریت از مناطق مختلف عملیاتی به عمل آوردند و طی جلسات مختلفی که در آن حضور داشتند، برخی موازی کاری ها و تعریف پروژه های یکسان در این شرکت ها مشاهده می شد؛ یا بعضا گزارش می شد برخی شرکت های تابعه با معضلات لاینحلی روبه رو هستند و این درحالی است که مشکل مشابهی در یکی از شرکت های تابعه با استفاده از راهکارهای آزموده شده ای، حل شده بود. این موضوع ما را به این نتیجه رساند که تجربیات بسیاری از برخورد با شرایط سخت کاری و انواع مشکلات در شرکت های تابعه وجود دارد، اما ارتباط کم شرکت ها با یکدیگر منجر شده است امکان استفاده از این تجربیات مشترک فراهم نشود. به این ترتیب با توجه به اینکه برگزاری نشست های مشترک بین شرکت های تابعه جهت انتقال تجربیات عملیاتی، فنی، مهندسی و مدیریتی و به اشتراک گذاری اطلاعات مختلف در خصوص عملیات و پروژه های آنها ضروری به نظر می رسید، دستور برگزاری نشست های منظمی تحت عنوان گردهمایی مدیران تولید از سوی مدیرعامل وقت شرکت ملی نفت ایران در سال 91 صادر شد. چهارمین جلسه این گردهمایی نیز در 17 اسفندماه سال گذشته با حضور مدیرعامل شرکت ملی نفت و مدیران شرکت های تابعه برگزار شد.
گویا کمیته هایی نیز در قالب این گردهمایی تعریف شده و فعالیت می کنند.
بله. برای کارایی بهتر این گردهمایی، پنج کمیته تخصصی شامل مخازن ذخیره سازی، مواد شیمیایی، تعمیرات و نگهداری، ساخت داخل و ماشین آلات دوار تشکیل شد که به طور منظم جلسات هفتگی یا دوهفته ای یا ماهانه تشکیل می دهند و تجربیات ارزنده شرکت های تابعه به اشتراک گذاشته می شود. همچنین به منظور پوشش حوزه های تخصصی بیشتر و اشتراک بهتر تجارب شرکت های تابعه، قرار است تعداد این کمیته ها در آینده نزدیک افزایش یابد که به عنوان نمونه، ایجاد کمیته راهبردی حفاری، مخازن هیدروکربوری نفت و گاز و برخی کمیته های دیگر در برنامه کاری گردهمایی مدیران تولید قرار دارد.
این تجربیات، به چه شکل منتقل می شوند؟
برخی شرکت های تابعه ملی نفت دارای تجربیات چند ده ساله هستند و متناسب با نیازهای عملیاتی و مهندسی، آیین نامه های مدون و استانداردی جهت خرید کالا، انجام برخی تعمیرات، تست های مختلف درون چاهی، تخمین عمر تجهیزات و تاسیسات و … در این شرکت ها تدوین شده است و دائما به روز می شود. این آیین نامه ها از پشتوانه علمی، عملیاتی و مهندسی مناسبی برخوردار است و در راستای تسهیل امور و کاهش هزینه ها تهیه شده اند. از طرفی برخی شرکت های تابعه دیگر از چنین آیین نامه های مدونی برخوردار نیستند و یا در صورت برخورداری، سیر تکاملی مناسبی را طی نکرده اند. از مواردی که در کمیته های تخصصی زیرمجموعه گردهمایی مدیران تولید در دستور کار قرار می گیرد، یکسان سازی این آیین نامه ها و انتقال تجربیات این چند دهه به تمامی شرکت های تابعه است.
می توانید نمونه ای از این انتقال تجربه را در شرکت های تابعه بازگو کنید؟
به عنوا مثال با بررسی های انجام شده توسط کمیته مواد شیمیایی گردهمایی مدیران تولید مشخص شد که هر شرکت برای ارزیابی و تامین مواد شیمیایی دارای یک دستورالعمل خاص است و این دستورالعمل ها با یکدیگر تفاوت های بسیاری دارند و ضمن برخورداری از نقاط قوت بسیار زیاد، نقاط ضعفی نیز دارند. اعضای کمیته مواد شیمیایی در راستای هدف اصلی گردهمایی مدیران تولید که به اشتراک گذاری تجارب ارزنده عملیاتی فنی و مهندسی است، اقدام به یکسان سازی این دستورالعمل ها کردند. فرایند یکسان سازی در حال انجام است و با طرح این موضوع در چهارمین گردهمایی مقرر شد علاوه بر این مورد، آیین نامه ها و دستورالعمل های فوق الذکر همانند آیین نامه های هیدروتست مخازن، تعمیرات اساسی، بازرسی فنی و … نیز در کمیته های زیرمجموعه گردهمایی مورد بررسی کارشناسی قرار گیرند و رویه های یکسانی تدوین شود. استفاده تمامی شرکت ها از یک آیین نامه مشترک در فعالیت های مشابه بسیار کارآمد است و انجام چنین فعالیت هایی، ضمن انتقال تجربیات به صورت بسته های موثر و کارا باعث یکپارچه سازی شرکت های تابعه و کاهش هزینه های شرکت ملی نفت ایران خواهد شد.
جلسه اخیر، اولین جلسه گردهمایی بود که با حضور مهندس جوادی تشکیل شد. ایشان بر چه مواردی تاکید داشتند؟
بله. مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران با توجه به محدودیت بودجه این شرکت در سال جاری و به خصوص در بخش توسعه، بر همکاری همه جانبه ستاد با شرکت های تابعه جهت شتاب دهی پروژه ها و لزوم عدم تعریف پروژه جدید (مگر در موارد خاص) در سال 93 تاکید کردند. البته ایشان یادآور شدند که میادین مشترک در اولویت است و تمام طرح های مربوط به این میدان ها باید با بالاترین اولویت تامین مالی شود و در مدار تولید قرار گیرد. آقای مهندس جوادی در این گردهمایی، تولید نفت و گاز از میادین موجود در کشور را مهم ترین وظیفه شرکت ملی نفت عنوان و بر ادامه برگزاری جلسات این گردهمایی تاکید کردند. در گردهمایی اخیر مقرر شد کارگروهی ویژه متشکل از نمایندگان شرکت های تولید، شرکت های حفاری، مدیریت برنامه ریزی تلفیقی و با راهبری مدیریت نظارت بر تولید نفت و گاز به عنوان زیرمجموعه گردهمایی مدیران تولید تشکیل شود و ضمن انتقال تجربیات ارزنده به آسیب شناسی این موضوع پرداخته و نتایج حاصل را جهت اخذ مصوبات و تصمیمات لازم به معاون وزیر و مدیرعامل شرکت ملی نفت ارائه کنند.
با توجه به تاکید مدیرعامل، برای پیشبرد سریعتر پروژه های جاری شرکت ملی نفت برنامه خاصی دارید؟
مقوله صیانت و نگهداشت بهینه دارایی های عملیاتی صنعت نفت به دلیل رسالت شرکت ملی نفت مبنی بر تولیدمحور بودن، از اهمیت بسزایی برخوردار است. کاهش حوادث ناگوار، افزایش راندمان تولیدی تاسیسات و تجهیزات و بهینه کردن هزینه های مستقیم و غیرمستقیم برای اکتشاف، استخراج، انتقال، پالایش و توزیع فراورده های نفت، گاز و پتروشیمی در کانون توجه مدیریت ارشد شرکت های اصلی و فرعی واگذار شده نفت قرار دارد. بدیهی است مقوله نگهداری و تعمیرات (نت) در این میان از بخش های موثری است که می تواند محل تمرکز مدیریت برای افزایش پایداری و کیفیت تولید، کاهش حوادث ناشی از توقفات ناخواسته و بهینه کردن هزینه های تولید باشد. در این راستا و در جهت راهبرد تعالی نگهداری و تعمیرات در صنعت نفت، طرح مدیریت دارایی های فیزیکی (Physical Asset Management) مطرح شده است که هدف از این طرح، ارتقا تمامی فرایندهای مرتبط با نگهداری و تعمیرات از جمله منابع انسانی، آموزش، پشتیبانی، مهندسی و تدارکاتی در هر یک از شرکت های تولیدی است. با محقق شدن اهداف مدیریت دارایی های فیزیکی، تمامی فرایندهای مرتبط با نگهداری و تعمیرات رشد یافته و موجب ارتقا اثربخشی مدیریت بر تاسیسات و تجهیزات صنعت نفت خواهد شد. در این جلسه مقرر شد برای تحقق کامل این امر مهم، تمام توان شرکت ملی نفت ایران به کار گرفته شود. انشاا.. در جلسه بعدی این گردهمایی، گزارش اولیه اقدامات مورد بحث و بررسی قرار می گیرد.
کدام بخش از شرکت ملی نفت، این سامانه مدیریتی را راهبری می کند؟
همانطور که اشاره شد، هدفگذاری مدیریت دارایی های فیزیکی، ارتقای تمامی فرایندهای مرتبط با نگهداری و تعمیرات در شرکت های تابعه شرکت ملی نفت در جهت نیل به افزایش پایداری و کیفیت تولید، بهینه سازی هزینه های تولید و کاهش حوادث ناخواسته است. با توجه به حجم، تنوع و گستره جغرافیایی تاسیسات شرکت ملی نفت ایران در کل کشور و به منظور راهبری اجرای مدل مذکور، تشکیل ساختاری منسجم و متمرکز در ستاد این شرکت بسیاری ضروری است. امیدوارم با موافقت مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران، با تشکیل ساختاری مناسب و متناسب در مدیریت نظارت بر تولید، بتوان مقدمات اجرای آن را در دستور کار قرار داد.
در جلسه اخیر این گردهمایی، تصمیماتی نیز در خصوص عملکرد دکل های حفاری اتخاذ شد. درست است؟
بله. بررسی های مدیریت نظارت بر تولید شرکت ملی نفت ایران در ارتباط با نحوه مدیریت و عملکرد دکل های حفاری، نشان دهنده بازدهی نسبتا پایین این دکل ها در مقایسه با استانداردهای بین المللی است که به عنوان مثال، بالا بودن زمان انتظار دکل های حفاری، موید این موضوع است و باعث افزایش هزینه های تحمیلی به شرکت ملی نفت می شود. از عوامل اصلی بازدهی پایین دکل های حفاری نیز می توان به ضعف های موجود در نحوه مدیریت دکل ها، کمبودها و مشکلات در زمینه نیروی انسانی ماهر، عدم مدیریت یکپارچه دکل ها در کنار محدودیت های ناشی از تحریم ظالمانه غرب علیه کشور عزیزمان و عواملی از این دست اشاره کرد. با توجه به سهم چشمگیر حفاری در بودجه کلی شرکت ملی نفت ایران، این موضوع در چهارمین گردهمایی مدیران تولید مورد بحث قرار گرفت و مقرر شد در دستور کار کارشناسی قرار گیرد و کمیته ای تخصصی برای راهبری و سیاستگذاری بخش حفاری تعریف شود که مقدمات آن انجام شده است و امیدواریم اقدامات موثری در جهت بهبود راندمان حفاری به عمل آوریم.
