به گزارش شانا به نقل از روزنامه صمت، قرارداد توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی با توتال فرانسه به عنوان نخستین قرارداد با یک شرکت خارجی برای توسعه صنعت نفت و گاز کشورمان بر اساس مدل جدید قراردادهای نفتی آی‌پی‌سی (IPC) امضا شد.
کارشناسان بر این باورند که اصلاح مدل قراردادهای نفتی به دلیل کهنه و به صرفه نبودن مدل بیع متقابل یکی از ضرورت‌های مهم در این عرصه بود که دولت یازدهم موفق شد با جلب نظر اکثریت قاطع کارشناسان با طراحی این مدل، این کار را به خوبی انجام دهد و حالا نخستین قرارداد براساس آن هم منعقد شد.یکی از مهم‌ترین اهداف اصلاح این قرارداد افزایش جذابیت و توان جذب سرمایه‌گذاری خارجی در صنعت نفت و گاز کشورمان است. بعد از رفع تحریم‌ها و امضای موفقیت‌آمیز سند برجام امکان توسعه صنعت نفت و گاز کشورمان به خوبی فراهم شد و باید از این فرصت به خوبی بهره‌برداری کرد.
ارزان‌ترین راه
در این‌باره محمد قسیم عثمانی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس و کارشناس اقتصادی با بیان اینکه یکی از مهم‌ترین اقدام‌هایی که باید در دستور کار دولت‌ها قرار بگیرد تلاش برای جذب سرمایه‌های خارجی در همه بخش‌های اقتصادی است، گفت: در شرایط کنونی، ارزان‌ترین راه برای تامین مالی پروژه‌های صنعت نفت استفاده از سرمایه خارجی و مشارکت با شرکت‌های خارجی است، چراکه ما هم به منابع مالی به شدت نیاز داریم و هم به فناوری‌های پیشرفته و با چنین همکاری‌هایی می‌توانیم به این اهداف دست پیدا کنیم.
وی با اشاره به امضای قرارداد با شرکت توتال برای توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی می‌گوید: براساس اطلاعی که ما از مفاد این قرارداد داریم در قالب آن هم سرمایه مالی در حد بسیار بالایی جذب شده، هم انتقال فناوری شده و هم از شرکت‌های داخلی به عنوان همکار استفاده شده که می‌تواند به نهادینه شدن انتقال و استفاده از فناوری روز منجر شود و اینها نشان می‌دهد قرارداد مناسبی است.
این نماینده مجلس با بیان اینکه جذب این سرمایه‌گذاری نوعی دیپلماسی نرم اقتصادی نیز محسوب می‌شود، عنوان کرد: در شرایط کنونی، ارزان‌ترین راه برای تامین مالی پروژه‌هایی مانند صنعت نفت استفاده از سرمایه‌گذار خارجی است، این سرمایه‌گذاری نوعی دیپلماسی نرم اقتصادی نیز محسوب می‌شود که به نوبه خود بسیاری از فشارهای اقتصادی به ایران از طرف برخی کشورها را کاهش می‌دهد.
وی تصریح کرد: بسیاری از کشورها ازجمله شرکت‌های اروپایی ایران را مکانی امن برای سرمایه‌گذاری به ویژه سرمایه‌گذاری در حوزه نفت و گاز می‌دانند.
کاهش ریسک سرمایه‌گذاری در ایران
نایب رئیس مجلس شورای اسلامی نیز در این مورد گفت: امضای قرارداد با توتال سبب می‌شود ریسک سرمایه‌گذاری در ایران کمتر شود و این قرارداد یک امتیاز مثبت برای دولت است.
علی مطهری درباره امضای قرارداد توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی میان شرکت ملی نفت ایران و کنسرسیومی متشکل از شرکت فرانسوی توتال، شاخه بین‌المللی نفت چین (سی‌ان‌پی‌سی‌آی) و پتروپارس ایران و هجمه‌هایی که در این زمینه برخی افراد به دولت وارد می‌کنند، افزود: این قرارداد اقدام بسیار خوبی بود و در چنین شرایطی که آمریکا به دنبال تحریم‌های جدید است این همکاری سبب شد اعتماد کشورهای خارجی به ایران بیشتر شود.
وی عنوان کرد: با این همکاری ریسک سرمایه‌گذاری در ایران برای کشورهای خارجی کمتر می‌شود و این قرارداد یک امتیاز مثبت برای دولت یازدهم است.
ضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی ادامه داد: البته برخی افراد به اصل الگوی جدید قراردادهای نفتی انتقاد دارند و اصل قرارداد را قبول ندارند و آن بحث دیگری است که باید در جای خودش مطرح شود، اما اگر ما قراردادهای جدید نفتی را پذیرفته باشیم این اقدام خوب و مثبتی است که از سوی دولت انجام شده است.
به صلاح نیست
در عین حال تعدادی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی نیز نسبت به عقد این قرارداد انتقاد داشته و معتقدند انعقاد دوباره قرارداد نفتی با شرکت بدعهد اروپایی که رشوه می‌دهد، به صلاح منافع ملی نیست و خواستار اعلام نظر هیئت نظارت بر قراردادهای نفتی هستند.
عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس شورای اسلامی، با اشاره به انعقاد قرارداد ۴.۸ میلیارد دلاری وزارت نفت با شرکت توتال فرانسه برای توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی، گفت: معتقدم مهم‌ترین مشکل قراردادهای نفتی از جمله این قرارداد، نداشتن شفافیت است، اگر وزارت نفت اطلاعات شفافی در اختیار جامعه خبری و مجلس شورای اسلامی بگذارد که دقیقا چکار دارند می‌کنند، بسیاری از ابهامات برطرف خواهد شد.
محمد دهقان افزود: برخی عناصر دولتی برای آنکه بگویند برجام به نتیجه خوبی رسیده، به هر قیمتی به سمت انعقاد قراردادهای خارجی می‌روند و در این میان، چون نسبت به برجام تعصب پیدا کرده‌اند، این خطر وجود دارد که منافع ملی را به ثمن بخس به بیگانگان واگذار کنند.
عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس ادامه داد: تنها راه برطرف شدن این خطر، ایجاد شفافیت در قراردادهاست. علاوه بر این نداشتن شفافیت، اصرار دولت بر اینکه خام‌فروشی نفت با قراردادهای طولانی مدت، آن هم با شرکت‌های اروپایی و امریکایی انجام شود، این هم عجیب است، ما در معادلات تجاری خودمان می‌توانیم با کشورهای شرق به‌ویژه کشورهایی مانند چین، هندوستان و روسیه نیز وارد عمل شویم که جمعیت بسیار بالایی هم دارند.
وی تصریح کرد: اصرار دولت برای قرارداد مجدد با یک شرکت اروپایی بدنام و بدعهد که هم رشوه می‌دهد و هم به وعده‌هایش عمل نمی‌کند و برخی افراد فعلی حاضر در زندان به خاطر رشوه گرفتن از این شرکت محکوم شده‌اند، عاقلانه و به صلاح منافع ملی نیست.
این نماینده مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: حرف ما این است که وزارت نفت از صدر تا ذیل این قراردادها را شفاف کند و توجه داشته باشد که این قرارداد زمانی قابلیت اجرا دارد که هیئت سه نفره نظارت بر قراردادهای نفتی که دادستان کل کشور هم عضو آن است، قرارداد را ببینند و تایید کنند.
شکست سیاست ترامپ برای منزوی کردن ایران
با وجود مخالف‌خوانی‌ها، تعداد زیادی از نمایندگان این قرارداد را برای ایران در شرایط فعلی موفقیت‌آمیز ارزیابی می‌کنند.
عضو مجمع نمایندگان استان تهران در مجلس شورای اسلامی گفت: امضای قرارداد نفتی با توتال فرانسه نشانه‌ای از شکست سیاست‌های دولت ترامپ برای منزوی کردن جمهوری اسلامی ایران است.
طیبه سیاوشی شاه‌عنایتی، نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس در مجلس شورای اسلامی نیز گفت: یکی از مهم‌ترین دستاوردهای دولت یازدهم امضای قرارداد نفتی ۵ میلیارد دلاری با شرکت توتال فرانسه است که نه تنها موفقیت و تدبیر دولت را در پی داشت و پیروزی مقاومت مردم ایران در مقابل تحریم‌ها را نشان داد، بلکه نشانه‌ای از شکست سیاست‌های دولت ترامپ برای منزوی کردن ایران است.
وی افزود: این قرارداد نفتی، بدون تردید زمینه اشتغال بیشتری را در جامعه فراهم خواهد کرد و امید است با تسهیل سرمایه‌گذاری در کشور به حل معضل بیکاری توجه ویژه شود.
سیاوشی شاه‌عنایتی، تصریح کرد: از دستاوردهای انتخابات ۲۹ اردیبهشت ۹۶ ارتقای منافع ملی نظام جمهوری اسلامی ایران و تجلی وحدت است که از این سرمایه باید در جهت توسعه و خدمت به مردم نهایت استفاده را کرد و به نقد منصفانه بها داد، اما باید توجه کرد که تخریب در فرهنگ ملی و آموزه‌های دینی ما جایی ندارد و مطرود است، به ویژه که تخریب شخصیتی باشد که مظهر اقتدار ملی کشور به شمار می‌رود.
